ارائۀ الگوی بازنویسی داستان‌های مثنوی مولوی برای کودکان

فاطمه آقانوری؛ احسان رئیسی؛ سید علی اصغر میرباقری فرد؛ محمد حسین حیدری

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1400، صفحه 1-36

https://doi.org/10.30465/lir.2021.34055.1240

چکیده
  بازنویسی متون کهن موضوعی بسیار مهم و پیوند‌دهندۀ نسل‌های مختلف از لحاظ فرهنگی است. بازنویسی فعالیتی علمی_خلاقه است؛ بدان جهت که برای انجام یک بازنویسی موفق ضروری ست نسبت به متن کهن (مبدأ بازنویسی) اشراف علمی داشت و در فرآیند بازنویسی نیز باید به اصول علمی توجه کرد. افزون بر آن بازنویس نیز به‌مانند هر فعالیت علمی دیگر به الگویی کارا ...  بیشتر

ادبیات تطبیقی و تصویر اقتباسی، بررسی موردی چند افسانه و کتاب و بازتاب آن در عرصة تصویر

مینا بهنام

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1400، صفحه 37-59

https://doi.org/10.30465/lir.2021.32446.1190

چکیده
  مقولة اقتباس به عنوان یکی از شاخه های ادبیات تطبیقی تلاشی برای ایجاد آثار جدید بر بنیاد ساخت و محتوای متون پیش از خود است. پژوهش حاضر از این منظر میان ادبیات به مثابة گفتار و نوشتار و سینما، تئاتر و نقاشی به مثابة تصویر پلی می زند و با نمونه‌گیری موردی از داستان‌های شیخ صنعان، برصیصای عابد، جریج، فاوست، آنتوان قدیس و تائیس به کشف ساختار ...  بیشتر

دلالت‌های معنایی نگاره سرو مبتنی بر رابطه جانشینی ، همنشینی و بافت موقعیت

زهرا پارساپور؛ حسین لبانی مطلق

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1400، صفحه 60-88

https://doi.org/10.30465/lir.2021.35846.1285

چکیده
  نگاره سرو یکی از پرکاربردترین درختان در نگارگری و ادبیات و هنر ایرانی است. این جایگاه وامدار پیشینه بسیار دیرینه و کهنی است که در متون اساطیری، دینی و عرفانی جهان ریشه دارد. معانی و مفاهیم نمادین نگاره ها را در فرهنگها و بسیاری از کتابهای موجود در زمینه نمادها می توان فهرست وار یافت، اما دو مقوله در این میان اغلب نادیده گرفته می شود: ...  بیشتر

بازتاب مشخصه‌ی روانی تسلیم‌ناپذیری در اشعار مهدی حمیدی شیرازی و شاملو (با رویکرد روان‌کاوی)

سارا پارسائی جهرمی؛ دره دادجوی توکلی؛ شیرین کوشکی؛ محمدعلی گذشتی

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1400، صفحه 89-120

https://doi.org/10.30465/lir.2021.33677.1224

چکیده
  مهدی حمیدی و شاملو، شاعران صاحب سبکِ ادبیات معاصر هستند؛ مشخصه‌ی روانی تسلیم‌ناپذیری به صورت یک اندیشه‌ و فرم بیانِ غالب در اشعار این دو شاعر، انعکاس یافته است؛ این هنرمندان، هنگام رویارویی با دشواری‌ها، در غالب مضامین ادبی خود، علاوه بر مشابه دانستن استعداد و توان خویش با شخصیت‌های اساطیری، مقابل سوژه‌های بزرگ مانند قانون، ...  بیشتر

پژوهشهای میان رشته ای ادبی
بررسی مفهوم مستثنی بودن آمریکایی در رمانهای تروریست (2006) و مردم گرانقیمت (1968)براساس نظام گفتمانی کنشی

مهدی سبزواری

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1400، صفحه 121-140

https://doi.org/10.30465/lir.2021.30613.1135

چکیده
  در این مقاله گفتمان کنشی در رابطه با مفهومی مطرح در ادبیات معاصر آمریکا تحت عنوان مستثنی‌بودن آمریکایی در دو رمان معاصر آمریکایی مورد بررسی قرار می‌گیرد. مفهوم مستثنی‌بودن آمریکایی یکی از شناخته شده ترین مفاهیم معاصر در ادبیات و هنر و فرهنگ معاصر امریکا است. براساس این مفهوم، آمریکا و مردم آن و فرهنگ آمریکایی در مقایسه با سایر فرهنگ‌ها ...  بیشتر

پژوهشهای میان رشته ای ادبی
خوانش پسااستعماری فرانتس فانونی نمایشنامه‌های «رقص جنگل‌ها» و «مرگ و سوارکار شاه» اثر وله سوینکا

علی سلامی؛ میدیا محمدی

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1400، صفحه 141-164

https://doi.org/10.30465/lir.2021.31648.1165

چکیده
  نمایشنامه‌های "رقص جنگل‌ها" و "مرگ و سوارکار پادشاه" آثار وله سوینکا، نویسنده مطرح اهل نیجریه هستند. وله سوینکا در رویکردی منحصربه‌فرد، با به نمایش گذاشتن شرایط زندگی بومیان و تقابلات فرهنگی آنان با استعمارگران غربی انزجار خود را از استعمار غرب به تصویر می‌کشد و درعین‌حال در مورد خطر فروپاشی اجتماعی و اضمحلال هویت ملی براثر تعقیب ...  بیشتر

نشانه‌شناسی فرهنگی هستۀ بنیادین «هزار و یک شب» بر اساس متون هم‌ریخت

رضا طاهری؛ امیراسماعیل آذر؛ ساره زیرک

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1400، صفحه 165-189

https://doi.org/10.30465/lir.2021.34047.1237

چکیده
  «هزار و یک شب» از رستۀ جامع الحکایات و متنِ تو در توی ادبیات عامیانۀ فارسی است. قصۀ بنیادین این کتاب بر پایۀ قصه‌گویی «شهرزاد» شکل گرفته است و بر گِرد هستۀ بنیادین، سایر قصه‌ها در کنار هم چیده شده‌اند. فضای نشانه‌ای این کتاب همسان با سایر متون هم‌ریخت فرهنگیِ ایران قدیم است. این پژوهش با رویکرد توصیفی- تحلیلی در متون هم‌ریخت ...  بیشتر

اندیشة سیاسی آرمان‌شهری در آثار جلال آل احمد و نجیب محفوظ، با بررسی نقش تصوف دو داستان نون و القلم و رحلة ابن فطومه

رضا عباسی؛ بهروز محمودی بختیاری؛ مهدی امیری؛ علی عسکر علیزاده مقدم

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1400، صفحه 190-219

https://doi.org/10.30465/lir.2021.36579.1314

چکیده
  بنیاد اندیشۀ آرمان‌شهری در دو داستان رحله ابن فطوطه نجیب محفوظ و نون و القلم جلال آل احمد بر نفی وضع موجود، وجود بحران و تلاش برای آرمانی کردن امور مطلوب بنا شده است، محیط خلق هر دو داستان، یعنی ایران و مصر در زمان نوشتن آن‌ها دارای شرایطی بحرانی از نظر اجتماعی و فکری است که زمینه ساز ایجاد اندیشۀ آرمان شهری است از این رو. نویسندگان ...  بیشتر

پژوهشهای میان رشته ای ادبی
بررسی نظریۀ کنش اجتماعی ماکس وبر در نمایش نامه پلکان اکبر رادی

علی عشقی سردهی

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1400، صفحه 220-255

https://doi.org/10.30465/lir.2021.33968.1230

چکیده
  نظریۀ کنش‌ اجتماعی ِ ماکس وبر، جامعه‌شناس نامدار آلمانی، زمینۀ بررسی عقلانیت را در رفتارهای اجتماعی فراهم می‌کند. وبر و پس از او پیروان و هم‌فکرانش با تعیین کنش‌های چهارگانۀ اجتماعی و دسته‌بندی آن، میزان عقلانیت موجود در این کنش‌ها را بررسی ‌کردند. اکبر رادی نمایش‌نامه‌نویس ایرانی، یک بخش از این نظریه را به نام کنش معطوف به ...  بیشتر

نگرش ها و نگارش های تاریخی صادق هدایت

افتخار قاسم زاده؛ فاطمه احمدوند

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1400، صفحه 256-287

https://doi.org/10.30465/lir.2021.34647.1256

چکیده
  صادق هدایت از مهم ترین چهره های جریان روشنفکری غربگرا در ایران سده بیستم و از مشهورترین داستان نویسان ایرانی به سبک مدرن است. در میان آثار متعدد او، نگارش های تاریخی دارای جایگاهی قابل توجه هستند و مهم تر از آن، نگرش های تاریخی این نگارنده که انگیزه و مایه نگارش بسیاری از آثار وی بوده است. این پژوهش کوشیده است تا ضمن ارائه تحلیلی از ...  بیشتر

بررسی اقتباس فیلم هامون از رمان بوف کور بر اساس نظریه زمان روایی ژنت

رضا مبینی سوچلمایی؛ منیره فرضی شوب

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1400، صفحه 288-326

https://doi.org/10.30465/lir.2021.34475.1254

چکیده
  اقتباس فیلم ها از آثار ادبی تقریبا از اوایل پیدایش سینما وجود داشته است. فیلم هامون ساخته داریوش مهرجویی نیز با تکیه بر اقتباس، بر اساس رمان معروف بوف کور نوشته صادق هدایت ساخته شده است. هدف اصلی این پژوهش، مقایسه‌ی عنصر زمان در رمان بوف کور و اثر سینمایی مقتبس از آن یعنی فیلم سینمایی هامون است. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیلی-توصیفی ...  بیشتر

پژوهشهای میان رشته ای ادبی
تحول معنایی عقل و عشق در شعر داستانی فارسی و برداشت امروزین (فردوسی، نظامی، مولوی)

مرتضی مردیها

دوره 3، شماره 6 ، مهر 1400، صفحه 327-354

https://doi.org/10.30465/lir.2021.31992.1178

چکیده
  چکیده:عقل و عشق دو اسم معنا هستند و مثل اغلب اسامی معنا، مفهومی کشسان داشتهاند. فیلسوفان و عارفان و شاعرانِ حکیم هرکدام به نوعی در تعریف و تحدید حدود یا تعریض حدود آنها سخن گفتهاند. در قالب یک نگاه بین‌رشته‌ای، ادبیات از یک سو، فلسفه (و روان‌شناسی شناخت)، از سوی دیگر، این مقاله در قالب یک تحلیل محتوای مقایسه‌ای، سیر تحول معنایی این ...  بیشتر