نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان‌شناسی دانشگاه پیام نور تهران. تهران. ایران. m.sabzevari@sharyar.tpnu.ac.ir

10.30465/lir.2021.30613.1135

چکیده

در این مقاله گفتمان کنشی در رابطه با مفهومی مطرح در ادبیات معاصر آمریکا تحت عنوان مستثنی‌بودن آمریکایی در دو رمان معاصر آمریکایی مورد بررسی قرار می‌گیرد. مفهوم مستثنی‌بودن آمریکایی یکی از شناخته شده ترین مفاهیم معاصر در ادبیات و هنر و فرهنگ معاصر امریکا است. براساس این مفهوم، آمریکا و مردم آن و فرهنگ آمریکایی در مقایسه با سایر فرهنگ‌ها و کشورهای دنیا استثنایی و منحصربفرد هستند و ترویج این ایده در دهه‌های اخیر در رسانه ها، فیلم های هالیودی و ادبیات داستانی آمریکا کاملا مشهود است. در این مقاله نگارنده می کوشد تا با استفاده از تحلیل نظام گفتمانی کنشی که خاستگاهی نشانه شناختی دارد به خوانش دقیقتری از مفهوم مستثنی بودن آمریکایی دست یابد. جهت ارائه این تحلیل بازنمود و بروز این تفکر و نگرش در دو رمان معاصر ادبیات داستانی به طور اجمالی بررسی می شوند تا زوایای انعکاس این مفهوم در ادبیات معاصر آمریکا تا حدودی مشخص شود. رمان تروریست اثر آپدایک (2006) و رمان مردم گرانقیمت اثر اوآتس (1968) دارای درونمایه مشترکی در این زمینه هستند. هر دو رمان با اتکا به مفهوم مستثنی بودن امریکایی گفتمانی کنشی را فراهم می سازند که به طور اجمالی در این مقاله بررسی می‌شود. مبنای تحلیل پژوهش حاضر، نقد روایت اصلی رمان‌های فوق و بررسی نقش کنش و کنش‌گران آنها در تحول معنا در چهارچوب نظام گفتمانی کنشی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

- ابراهیمی مهدیه، فاطمه کاسی(1399).« گذار سوژه از چهارچوب‌های ایدئولوژیک در رمان آتش بدون دود». پژوهش­های بین­رشته­ای ادبی. دوره 2 شماره 3.(39-21)

- خراسانی فهیمه ، غلامحسین زاده غلامحسین،  حمیدرضا شعیری (1398). «بررسی نظام گفتمانی شوِشی در داستان سیاوش». پژوهش­های ادبی، دوره 12 شماره 48(54-35).

- خضری، حیدر(1399). «خوانش میان‌رشته‌ای و پسا‌استعماری داستان مجنونِ لیلی». پژوهش­های بین­رشته­ای ادبی. دوره 2 شماره 4.(190-164)

 - رحمتیان لیلا، خلیل بیگ‌زاده ، غلامرضا سالمیان (1398)، «کاوش گفتمان کنشی گرمس در رمان اهل غرق از منیرو روانی پور». جستارهای زبانی ،دوره 10 شماره 5. (312-289).
-زینی­­وند تورج، روژین نادری(1398). «امپریالیسم زبانی از دیدگاه نقدی عزّالدّین المناصره». پژوهش­های بین­رشته­ای ادبی. دوره 1 شماره 1.(202-181).
- سلطان­بیاد مریم، سجاد قیطایسی(1398). «گفتمان­سازی و منازعات گفتمانی در رمان دلبند از تونی موریسون». پژوهش ادبیات معاصر جهان. دوره 24 شماره1.(268-251).
- شعیری، حمید رضا(1395). نشانه معناشناسی ادبیات.نظریه و روش تحلیل گفتمان ادبی، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
 صافی پیرلوجه، حسین(1395). درآمدی بر تحلیل انتقادی گفتمان روایی، تهران: نشر نی.-
- طاهری، زهرا(1396)، «نوستالژی امپراتوری در دخترک امریکایی در عربستان سعودی: بررسی ژانر شرح‌حال‌‌نویسی بعد از یازده سپتامبر». پژوهش ادبیات معاصر جهان.دوره 22 شماره 2.(469-445)
- Grice,H.P,.(1975), "Logic and conversation". In: Syntax and semantics, Peter Cole and Jerry Morgan(eds.).Vol. 3:Speech Acts,43-58,New York:Academic Press.
- Hartnell,A(2011),"Violence and the Faithful in post -9/11      America: Updike’s Terroris, Islam, And the  Spectre of  Exceptionalisim", MFS Modern Fiction Studies, Volume 57, number 3, Fall.
- Lobner,S,.(2002).Understanding semantics.Oxford University press:London.
- Miller,L,. (1995). "Family and Togetherness as the Suburbian Ideal", in
Sociological Forum, 10.3: 393-418.
-Oates Joyce,C,.(1968), Expensive People.Vanguard press:New York.
- Pease, D.( 2009), "Introduction: The United States of Fantasy", New American Exceptionalism ,Minneapolis: University of Minnesota P,esp. pp 1- 13 and 27-39.
-Oates Joyce,C,.(1968), Expensive People.Vanguard press:New York.
- Pease, D.( 2009), "Introduction: The United States of Fantasy", New American Exceptionalism ,Minneapolis: University of Minnesota P,esp. pp 1- 13 and 27-39.
- Saeed,J l,(2009), Semantics.3rd edition,Wiley Blackwell:London.
-Said,E,.(1978), Orientalism, Pantheon Books publisher:Pantheon Books.US.
- Updike,John,.( 2006), Terrorist, Alfred A. Knopf publication:New York.