بررسی رابطۀ رکن صحنه و جهان‌بینی تراژیک در شکواییه‌های فردوسی بر اساس نظریۀ دراماتیستی کنت برک

محمد احمدی

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 1-35

https://doi.org/10.30465/lir.2020.30044.1115

چکیده
  فردوسی در کتاب سترگ خویش در مواضعی از افکار و اندیشه‌های خود پرده برداشته است. یکی از مهم‌ترین مواضعی که در آن مقام حکیم طوس از عقاید شخصی خود سخن گفته است، ابیاتی است که عموماً پس از یک واقعۀ ناگوار یا مرگ یکی از شخصیت‌های شاهنامه ا آمده و در آن فردوسی در مذمت جهان و بی‌مهری روزگار داد سخن داده است. در این مواضع که در این پژوهش از آن ...  بیشتر

بازتاب جلوه‌های لذت این جهانی در شعر، نقاشی و معماری عصر صفوی با استفاده از رویکرد تطبیقی هنری رماک

مراد اسماعیلی

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 36-70

https://doi.org/10.30465/lir.2020.31965.1177

چکیده
  این مقاله با مفروض داشتن ارتباط بین حوزه‌های متنوع اندیشه و هنر هر عصر، پژوهشی بینارشته‌ای در قلمرو ادبیات تطبیقی و بینارشته‌ای است که به مطالعه‌ی ارتباط بین شعر، نقاشی و معماری عصر صفوی می‌پردازد و با استفاده از نظریه‌ی ادبیات تطبیقی هنری رماک، و بررسی بینارشته ای شعر، نقاشی و معماری عصر صفوی در پی تبیین و تحلیل این موضوع است ...  بیشتر

کاربستِ نظریۀ کارن هورنای در مطالعۀ روانشناختیِ شخصیتهای رمان عطر فرانسوی

علی افضلی؛ زینب حاجی علی اشرفی

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 71-97

https://doi.org/10.30465/lir.2020.29522.1101

چکیده
  رمان عطر فرانسوی اثر امیر تاج السر، با روایت شخصیت اصلی داستان و پرداختن به دیگر شخصیت‌ها که در تعامل با شخصیت اصلی بیان می‌شود؛ سعی در نشان دادن اوضاع و احوال خفقان‌آور جامعه و مردم آن دارد. تأثیر اوضاع جامعه و ایجاد «خود ایده‌الی» و بررسی تیپ شخصیت‌ها در این رمان با بهره‌گیری از نظریه کارن هورنای، موضوع اصلی این پژوهش است. ...  بیشتر

بازکاوی حقوقی داستان سیاوش در شاهنامه در پرتو سنجه‌های دادرسی دادگرانه

شایان اکبری؛ احمد فلاحی

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 98-129

https://doi.org/10.30465/lir.2020.30560.1133

چکیده
  شاهنامه نه‌تنها یک اثر سترگ ادبی است، بلکه بخش بزرگی از فرهنگ و هویّت ایرانیان به شمار می‌آید. تحلیل و تفسیر این اثر با رویکردهای میان‌رشته‌ای و با بهره‌گیری از دانش‌های گونه‌گون، خاصّه علوم جنایی، می‌تواند منجر به نوزایی آن شود و شناختی دوچندان و ریشه‌ای را از زوایای مختلف برای خوانندگان ایجاد کند. هستی‌شناسیِ حقوقی جهانِ ...  بیشتر

تحلیلِ الگوی گفتمانیِ عناصرزبان شناختی و فرایندهای گفتمانِ رمانِ چراغ ها را من خاموش می کنم

هدا امینی؛ مهیار علوی مقدم؛ محمود فیروزی مقدم

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 130-163

https://doi.org/10.30465/lir.2020.31879.1171

چکیده
  تحلیل گفتمان انتقادی، رویکردی میان رشته‌ای در حوزه‌های زبان‌شناسی، نقدادبی و جامعه شناسی است که بر کارکرد اجتماعی زبان در جامعه و سیاست و نحوة بازتولید قدرت اجتماعی و سیاسی تاکید می‌کند. بر اساسِ نظریۀ نورمن فرکلاف ، برای کشف لایه‌های زیرین و تحلیل الگوی گفتمانی، باید سه سطح «توصیف»، «تفسیر» و«تبیین» را بررسی ...  بیشتر

خوانش میان‌رشته‌ای و پسا‌استعماری داستان مجنونِ لیلی

حیدر خضری

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 164-190

https://doi.org/10.30465/lir.2020.33668.1223

چکیده
  بخش اول مقاله سعی بر آن دارد تا خوانش‌های جدیدی از داستان مجنون لیلی ارائه دهد. بخش دوم مقاله با رویکردی میان‌رشته‌ای و پسااستعماری به بررسی تاریخ سیر و تحول این داستان از ادبیات قرن هفتم هجری عربی تا اولین اقتباس اوپرایی آن در جهان اسلام (1908– در آذربایجان)، اولین اقتباس سینمایی آن به زبان مالایی (1933- در بنگلادش)، اولین پژوهش کاربردی ...  بیشتر

تحلیل روانکاوانۀ شخصیّت دو قهرمان زن و مرد در رمان سووشون بر مبنای نظریّۀ «عصبیّت» کارن هورنای

محمدعلی رضایی؛ ساره زیرک؛ امیراسماعیل آذر

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 191-220

https://doi.org/10.30465/lir.2020.33381.1215

چکیده
  در این مقاله، دو شخصیّت‌ اصلی رمان سووشون (یوسف و زری) با نظریّۀ عصبیّت کارن هورنای تحلیل روانکاوانه شده‌اند. کارن هورنای شکل‌گیری سه تیپ شخصیّتی نابهنجار برتری‌طلب، انزوا‌طلب و مهرطلب را متأثّر از محیط نابهنجار دوران کودکی شخص و نوع واکنش او به نابهنجاری‌های محیط تربیت می‌داند. هورنای عامل اضطراب را اصلی‌ترین نشانۀ وجود تضاد ...  بیشتر

نگاهی به کاربرد رویا در چند داستان اسماعیل فصیح از منظر روان تحلیل گری یونگ و فروید

مریم زمانی(الله داد)؛ طاهره گلستانی بخت

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 221-251

https://doi.org/10.30465/lir.2020.29438.1097

چکیده
  اشتراکات بسیار خواب دیده یا رویا و متن ادبی از جمله پرهیز از مستقیم‎گویی، استفاده از تصویر‎، استعاره و نماد سبب می شود که روان شناسان و منتقدان ادبی راههای مشابهی برای کشف یک موضوع پیدا کنند. از طرفی مشهور است که رویا به داستان کوتاه شباهت دارد. اسماعیل فصیح در داستان‎هایش از ذکر رویا به شکل رویکرد اصلی استفاده نکرده، اما کاربرد ...  بیشتر

رویکردی شناختی به کلان‌استعارة عشق در اشعار شیرکو بی‌کس

صمد علی آقایی؛ وحید غلامی؛ صادق محمدی بلبلان آباد؛ عادل دست گشاده

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 252-273

https://doi.org/10.30465/lir.2020.31240.1152

چکیده
  در این جستار با تکیه بر مفهوم شناختی استعاره، نگارنده قصد دارد کلان‌ استعارة عشق را در اشعار شیرکو بی‌کس، شاعر کُرد معاصر بررسی کند. داده‌های پژوهش، اشعار موجود در کتاب مجموعه شعر اینک دختری سرزمین من است (2011) می‌باشد که در آن استعاره‌های کلان و مفهومیِ متعدد و مختلفی مشاهده می‌شود. اینکه عشق چگونه در اشعار بی‌کس نمود پیدا می‌کند ...  بیشتر

تحلیل مقایسه ای ارتباط غیرکلامی در شعر کلاسیک فارسی و عربی

یوسف محمدنژاد عالی زمینی؛ رمضان رضایی؛ پریناز علی اکبری

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 274-294

https://doi.org/10.30465/lir.2020.30105.1119

چکیده
  ارتباط، فرایند ارسال و دریافت پیام است که گاه در قالب سخن و کلام شکل می گیرد و گاه در قالبی غیر از کلام، که به نظر میزان تأثیرگذاری این نوع ارتباط بر گیرنده بیش از ارتباط کلامی است. ارتباط غیرکلامی، حاصل به کارگیری اندام‌های مختلف بدن برای دریافت و ارسال پیام است. از بین انواع ارتباط غیرکلامی، و به عبارتی کاربرد زبان بدن در فرایند ارتباط، ...  بیشتر

بررسی جایگاه و کارکرد تقابلی دو واژه‌ی «شهر» و «روستا» در ادبیات کلاسیک فارسی

فرهاد محمدی

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 295-321

https://doi.org/10.30465/lir.2020.30071.1117

چکیده
  بازتابِ دو واژه‌ی «شهر» و «روستا» در ادبیات کلاسیک فارسی نشان می‌دهد که از نظر کارکردی و ارزشی رابطه‌ی تقابلی بینِ آن‌ها وجود دارد. تصویرسازی‌های شاعران، رمزپردازی‌های عارفان و مفاهیمی که در متون ادبیِ گذشته با شهر و روستا بیان شده است، همگی بر نگاهِ ارزشگذارانه‌ی متفاوت نسبت به آن‌ دو دلالت می‌کند. در این نگاه تقابلی، ...  بیشتر

بررسی طرح‌واره‌های تصویری در مطریات عدنان الصائغ با تأکید برنظریه مارک جانسون

یحیی معروف؛ مریم جلالی نژاد

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 322-345

https://doi.org/10.30465/lir.2020.30320.1127

چکیده
  تصویر یکی از مبادی استعاره است. یکی از جدیدترین نظریات ارائه شده توسط معنا‌شناسان شناختی طرح‌واره‌های تصویری است. این نظریه نخستین بار توسط زبان‌شناس شناختی مارک جانسون (1987م) مطرح شد. طرح‌واره تصویری پیچیدگی مفاهیم ذهنی انسان به دلیل درک حجمی شده او از مفاهیم است، از این رو یکی از زیر ساخت‌های اساسی استعاره مفهومی به شمار می‌آید. ...  بیشتر

ادبیات منظوم و منثور فارسی برای غیرفارسی‌زبانان: در جستجوی معیاری برای سازماندهی محتوای درسنامه‌های آموزشی

امیررضا وکیلی فرد؛ زویا رضایی محلاتی؛ فاطمه جنتی راد

دوره 2، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 346-391

https://doi.org/10.30465/lir.2020.30367.1128

چکیده
  یکی از مهمترین گام‌ها برای افزایش کیفیت منابع آموزش ادبیات، تدوین آن‌ها بر پایه‌ی دانش آموزشکاوی ادبیات است. هدف این پژوهش پرداختن به یکی از اصول تدوین محتوا، تعیین معیار سازماندهی محتوای آموزشی است. معیارها برای سازماندهی محتوای آموزش ادبیات می‌تواند انواع ادبی، سده‌های تاریخی، دوره‌های سبک‌شناسی یا... باشد. بررسی‌‍‌ها نشان ...  بیشتر