نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فرشید رستمی ¹
• امیرعباس عزیزی فر ²

¹ گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

² گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه رازی/ف کرمانشاه، ایران

چکیده

شعر نو فارسی و‌ کُردی در یک دوره، شاهد دگرگونی و اصلاح بودند. نیما یوشیج و عبدالله گوران سردمداران شعر نو فارسی و کُردی (سورانی) محسوب می‌شوند. پژوهش حاضر‌ با روشی تحلیلی- توصیفی تلاش می‌کند با استفاده از نظریۀ «کُنش» پی‌یر بوردیو، به بررسی میدان‌های ادبی، منش، سرمایه‌های متنوع و مرتبط با‌ کنشگران اجتماعی بپردازد و دلایل پیدا و پنهان ظهور شعر نو فارسی و کُردی را تحلیل کند. هدف پژوهش، کشف پیوند میان اوضاع سیاسی- اجتماعی، زندگی، رفتار و ساختارهای فکری و تأثیر آن‌ها بر تولید متن ادبی هرکدام از شاعران مذکور است. نتایج به دست‌آمده نشان می‌دهد حجم سرمایه‌های فرهنگی، اقتصادی، نمادین و اجتماعی شاعران و شکل موقعیت آنان در میدان‌های سیاسی- اجتماعی، به‌خصوص میدان تولید ادبی، از عوامل تأثیرگذار بر تجدد شعر فارسی و کُردی است. همچنین تغییرات عمده-ای ‌که در فضای سیاسی و اجتمای اواخر قرن نوزدهم و نیمۀ نخست قرن بیستم در ایران و کُردستان روی دادند، اصلی-ترین و مهم‌ترین دلیل تغییر در ادبیات و اصلاح شعر فارسی و کُردی به شمار می‌روند. مهم‌ترین این عوامل در ایران، انقلاب مشروطه و پیامدهای آن بود و در ‌کردستان، مبارزات مردم و قیام‌ سیاسی شیخ محمود در سلیمانیه، سبب اصلی تحول ادبیات در ‌کُردستان و به‌ویژه کردستان عراق محسوب می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

• جامعه‌شناسی ادبیات
• شعر نو
• نیما یوشیج
• عبدالله گوران
• پی‌یر بوردیو

موضوعات

• پژوهشهای میان رشته ای ادبی