نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات.دانشگاه شهرکرد. شهرکرد. ایران

2 استادیار زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات. دانشگاه شهرکرد. ایران

3 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد،ایران

چکیده

کتاب‌های تصویری با انتقال‌ مفاهیم‌ از‌ طریق تصویر، نقش مهمی در تعلیم و تربیت و همچنین شکل‌گیری و رشد ابعاد‌ ذهنی و اطلاعات مخاطب کودک و نوجوان از شخصیت، محتوا، فضا و حال و هوای داستان دارند. یکی از کارکردهای مهم تصویر، انتقال فضا، لحن و محتوای داستان‌های کهن برای مخاطب کودک و نوجوان است. شاهنامه فردوسی یکی از متونی است که برای نوجوانان بازنویسی شده است. استفاده از عنصر تصویر در بازنویسی این اثر گران سنگ، مخاطب را در شناخت قهرمانان، اسطوره‌های ملی و فضای حماسی داستان آشنا می‌کند. هدف این جستار، بررسی و تحلیل تصاویر داستان‌های بازنویسی شده شاهنامه براساس مولفه-های متن و تصویر پری نودلمن است. نودلمن شش مولفه برای تصویرپردازی داستان پیشنهاد می‌دهد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به دنیال پاسخ گویی به این سوالات است که تصاویر داستان‌های بازنویسی شده تا چه اندازه با مولفه‌های شش گانه نودلمن درباره تصویر مطابقت دارد؟ 2. کدام مولفه از موارد شش ‌گانه نودلمن در تصاویر داستان‌های بازنویسی شده دیده می‌شود؟ 3. تصاویر بازنویسی شده کدام روایت (صالحی یا فتاحی) با مولفه‌های شش گانه مطابقت بیشتری دارند؟. نتایج نشان داد که تصاویر داستان های بازنویسی شده (به روایت صالحی و فتاحی) بیشتر با مولفه‌های اول (ابتدایی‌ترین ارتباط میان متن و تصویر) و دوم (تصویر صرفاً معادل دیداری واژگان را عرضه می‌کند) نظریه نودلمن مطابقت دارند. مولفه سوم که مهم‌ترین مولفه از نظر تصویرپردازی است، در هیچ کدام از تصاویر داستان‌های بررسی شده، دیده نشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات