نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی، عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
2 دانش‌آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
چکیده
ادبیات و خصوصاً داستان‌هایی که برای کودکان نوشته می‌شود، اگر براساس شناخت درست از شخصیت و روحیات کودکانه و روانشناسی دوران کودکی نوشته شده باشد، نه تنها می‌تواند در برآورده‌شدن بعضی از نیازهای کودک، یاری‌رسان باشد، بلکه در تقویت توانمندی کودکان در برآوردن نیازهایشان نیز می‌تواند نقش موثری داشته باشد و در این مهم والدین و مربیان کودک را یاری کند.
از آنجا که نیازهای شخصیت‌های داستانی رفتارهای آن‌ها را شکل و جهت می‌دهد و اینگونه حوادث داستان به وجود می‌آید و در حقیقت برانگیختگی یک نیاز موجد ناپایداری در خط داستانی می‌شود، می‌توان بر اساس نظریه گلاسر به تحلیل شخصیت‌های داستانی در داستانهای کودکانه و در نهایت تبیین جنبه درمانی و میزان اثربخشی داستان‌ها در شخصیت و بهبود سلامت روانی مخاطبان کودک پرداخت.
در این پژوهش به منظور رسیدن به این هدف، آثار داستانی (تألیف و ترجمه) برگزیده (آثاری که بیشترین جوایز را به خود اختصاص داده‌اند) در بازه زمانی 1300-1390، براساس کتاب برگ‌های ماندگار (حدوداً 145 داستان)، گزینش شدند. پس از گزینش آثار، شخصیت‌های داستانی (اصلی و فرعی) در همه داستان‌ها استخراج شدند؛ سپس به تبیین نیازهای شخصیت‌ها در داستان پرداخته شد و اینکه برانگیختگی این نیازها به چه انتخاب‌هایی منجر می‌شود و نوع انتخاب شخصیت‌ها چه تأثیری در سرنوشت آن‌ها دارد و سپس مقایسه‌ای میان نیازهای پنجگانه صورت گرفت.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)