نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار رشته ادبیات، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. mzamani.poem@gmail.com
2 استادیار رشته روان شناسی، گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. Tahereh.golestani@yahoo.com
3 )نویسندۀ مسئول) کارشناس ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. S.rahmani67@yahoo.com
چکیده
بیان وجوه مختلف شخصیت و رویدادهای پیرامون آن در رمانهای بلند، سبب شده که این گونه ادبی محمل خوبی برای نقدهای روانکاوانه باشد؛ از این رو هدف این نوشتار بررسی رمان درخشان کلیدر، به قلم محمود دولت آبادی با رویکردی بین رشته ای وکندوکاو در سبک های دفاعی شخصیت های اصلی آن بر اساس دیدگاه روان تحلیل گری فروید است.و اینکه کدام سبکها در میان شخصیتها پر کاربرد است و استفاده مکرر از آنها چه تاثیری در روند پردازش شخصیتهای داستان دارد.در این مقاله با شیوه ای تلفیقی به توصیف و تحلیل سبکها و میزان استفاده از آنها اشاره می شود.این پژوهش نشان می دهد که کاربرد سبکها در میان شخصیتهای رمان قابل توجه و زیاد است و در برخی از شخصیتها مانند خان محمد استفاده از این سبک ها بطور مکرر، مداوم و به گونه ای سبک زندگی وی محسوب می شود ودر برخی دیگر مانند گل محمد این مکانسیم ها بیشتر در مواجهه با رویدادهای استرس زا مشاهده بروز داشته است
کلیدواژه‌ها
- احمدوند، محمدعلی(1368). سبک‌های دفاعی روانی. تهران: آشنا.
- اسحاقیان، جواد(1383). کلیدر، رمان حماسه و عشق. تهران: گل آذین.
- بلک من، جی اس. (1394) 101 سبک دفاعی. ترجمه: زینب فرزاد فرد و محمود دژکام. تهران: رشد.
- پروین، لارنس ای.( 1374( روان‌شناسی شخصیت. ترجمه: محمد جعفر جعفری و پروین کدیور. تهران: آرمان.
- چهل تن، امیر حسن و فریاد، فریدون(1380). ما نیز مردمی هستیم (گفتگو با محمود دولت آبادی). چاپ سوم. تهران: نشر چشمه و فرهنگ معاصر.
- حسن لی، کاووس و مجرد، ساناز(1388). بررسی محورهای اصلی و شیوۀ گسترش روایت در کلیدر. بوستان ادب دانشگاه شیراز، دوره 1، شماره 1، ص91-106.
- دولت آبادی، محمود(1387). کلیدر. تهران: فرهنگ معاصر.
- ژف، مه رو(1386). تحلیل هشت داستان کوتاه معاصر فارسی با رویکرد روان کاوانه. تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
- سیدان، مریم. (1386). نقدی روانشناختی بر شازده احتجاب گلشیری. مجله دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه قم/ سال اول، شماره سوم.
- شایگان فر، حمیدرضا(1376). معرفی مکاتب مهم نقد ادبی و تحلیل و نقد متونی از ادب فارسی. تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
- شمیسا، سیروس(1388). نقد ادبی. تهران: میترا.
- شولتز، دوان. (1383). نظریه های شخصیت. ترجمه: یوسف کریمی و دیگران تهران : ارسباران.
- شولتز، دوان؛ شولتز، سیدنی الن. (1387). نظریه‌های شخصیت. ترجمه: یحیی سید محمدیتهران. نشر ویرایش.
- گنجی، حمزه(1385). روان‌شناسی عمومی. تهران: ساوالان.
- یوسف قنبری، فرزانه و حسینی پناه، فرحناز(1391). مارال کلیدر و کهن الگوی زن ایرانی. اندیشه های ادبی، سال 4، شماره 11، ص 63-88.
)