نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد ادبیات عربی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات عریی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.

3 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

10.30465/lir.2021.32732.1199

چکیده

روانشناسان برای شناخت شخصیت‌ها، روش‌های گوناگون را ارائه داده‌اند که هریک از زاویه خاصی به موضوع می‌نگرند. آنیاگرام (Ennea gram) یکی از این الگوهای شناخت شخصیت در روانشناسی نوین است. الگوی تیپ‌شناسی آنیاگرام دارای9 تیپ شخصیتی: اصلاح‌طلب، کمک‌گرا، موفقیت‌طلب، فردگرا، فکور، محتاط، خوشگذران، رهبر و صلح‌طلب است که با به کارگیری آن می-توان نوع تیپ شخصیتی هر فرد را تشخیص داد. سعود السنعوسی(1981-) ازجمله رمان‌نویسان معاصر کویت به شمار می‌آید. یکی از مطرح‌ترین رمان‌های او "ساق‌البامبو" است که مسئله کارگران مهاجر آسیای شرقی در کویت و بحران‌های اجتماعی و مسائل روانی ایشان را دستمایه اصلی داستان خویش قرار داده است. پژوهش پیش روی با تکیه بر روش توصیفی ـ تحلیلی و آماری تلاش می-کند تا ویژگی‌های شخصیتی عیسی قهرمان اصلی رمان ساق‌البامبو را براساس تئوری آنیاگرام از3 زاویه تیپ‌شناسی، تعیین سطوح سلامت و تشخیص تیپ ثانویه تحلیل نماید. نتایج پژوهش حاکی از آن است که عیسی دارای تیپ4 (فردگرا) می‌باشد و تیپ ثانویه و تکمیل‌کننده وی، تیپ5 (فکور) است. همچنین سطح سلامت عیسی با 91 بسامد در سطح حد وسط سلامت به طرف ناسالم می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

اشرف، حمیده (1395)، بازنمایی پدیده مهاجرت و بحران هویت در رمان ساق­البامبو اثر سعودالسنعوسی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد.
-ایخازو، اسکار (1389)، نه­گانه شخصیت، ترجمه: مجید آصفی، چاپ اول، تهران: نشر فرهنگ نور.
-باقرپور ولاشانی، بتول و خزعلی،انسیه، (1396)، «بررسی درونمایه­های اجتماعی رمان ساقه بامبو»، پژوهشنامه نقد ادبی شماره 14(6/72)، صص 37-67.
-پالمر، هلن (1389)، اناگرام (شخصیت­شناسی) در کار و زندگی، ترجمه: احسان الوندی، چاپ اول، تهران: رسا.
-پورالخاص، شکرالله و سلجوقی، زهرا(1394)، «بررسی شخصیت‌های رمان­ میرامار براساس مکتب انیاگرام»، هشتمین همایش پژوهش­های زبان و ادبیات فارسی، صص495-509.
-دانلیز، دیوید و پرایس، ویرجینیا (1390)، شخصیت­شناسی (آنیاگرام) راه شما به شادکامی چیست؟، ترجمه: نیما سیدمحمدی، تهران: نشر ارسباران.
-دقیقیان، پروین (1386)، روان‌شناسی تیپ­های شخصیتی نُه­گانه، چاپ یکم، تهران: آشیانه کتاب.
-رضائی، بیتا و گرجی، مصطفی و کوپا، فاطمه وشریفیان، مهدی (1396)، «تحلیل روان‌شناختی تیپ شخصیتی"پادشاه"در داستان پادشاه و کنیزک مثنوی برمبنای الگوی آناگرام»، متن پژوهی ادبی، سال21، شماره71، صص192-169.
-ریزو، دان­ریچارد (1383)، خصوصیات شخصیت خود را کشف کنید براساس روش پیشرفته آنیا­گرام، ترجمۀ: ایرج صابری، فرهاد شیخ­الاسلامی، چاپ اول،  تهران: انتشارات پیک بهار.
-ریسو، دان­ریچارد و راس هادسون (1395)، انواع شخصیت براساس اینیا­گرام، ترجمۀ: ایرج صابری و شیرین جزایری، چاپ اول، تهران: کتاب ارجمند.
-شاملو، سعید (1363)، مکتب­ها و نظریه­ها در روان‌شناسی شخصیت، چاپ اول، تهران، انتشارات چهر.
-شمیسا، سیروس (1388)، نقد ادبی، چاپ سوم، تهران: نشر میترا.
-صنعتگر، نوذر (1392)، آنیاگرام فارسی، تهران: نشر رادیان.
-ظهیری، زینب و نهیرات، احمد و عزیزی پور، محمدرضا (1396)، بررسی عنصر شخصیت و شیوه شخصیت­پردازی در رمان ساق البامبو سعود السنعوسی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه کردستان.
منابع عربی
-أبوالسل، محمد شحادة (2014)، «أنماط الشخصیة لدی جامعة دمشق وفق مقیاس ریسو-هیدسن الانیغرام»، مجلة جامعة دمشق، المجلد30، العدد1، صص 621-645.
-بارون، رینیه وواغیلیه، الیزابث (1994)، 9شخصیات و9 طرق للنجاح، ترجمه: عبیر منذر وهلا امان­الدین، بیروت-لبنان: شرکه دار­الفراشه للطباعه والنشر والتوزیع.
-جابر، جابر عبدالحمید (1411)،  نظریات الشخصیة البناء. الدینامیات. النمو.طرق البحث.التقویم، القاهرة، دارالنهضة العربیة للطبع والنشر والتوضیع.
-حنساء، تجانی (2015)، تشظی الهویه وازمه الانتماء فی الخطاب الروائی المعاصر روایه”ساق البامبو» لسعود السنعوسی أنموذجا، مذکره مقدمه لنیل شهاده الماستر فی الآداب واللغه العربیه، جامعه محمد خیضر بسکره.
-السنعوسی، سعود (2012)، ساق­البامبو، الطبعه الأولی، بیروت: الدارالعربیه للعلوم.
-شرک، نسرین (2016)، بنیه الخطاب­المأساوی فی روایة”ساق البامبو»  لسعود السنعوسی،مذکره: مقدمه لنیل شهاده الماستر فی الآداب واللغه العربیه، جامعه محمد خیضر بسکره.
-شریط، صفا ومبروک، آمال ،(2016)، إشکالیه الهویه والاغتراب فی روایه ساق­البامبو لسعود السنعوسی، مذکرة مکملة لنیل شهاده الماستر لغة وادب عربی تخصص تحلیل الخطاب، جامعه العربی التبسی.
-صالح، عبدالکریم (1427)، تحلیل الشخصیات وفی التعامل معها:
  9715772 / com/book/show.https://www.goodreads
-عقوب خضیر، صنعاء (2016)، «البنیة العاملة الاستکشافیة والتوکیدیة لمقسای ریسو-هدسون لأنماط الشخصیة التسعة (الأنیغرام)»، مجلة البحوث التربویة والنفسیة لجامعة المستنصریة، العدد50، صص30-62.
-قرید، عادل (2016)، البعد الایدیولوجی فی روایه”ساق البامبو»  لسعود السنعوسی، مذکره مقدمه لنیل شهاده الماستر فی الآداب واللغه العربیه، جامعه محمد خیضر بسکره.
-المختاری، زین­العابدین (1988)، المدخل إلی نظریه النقد النفسی:سیکلوجیه الصوره الشعریه فی النقد العقاد نموذجا، دمشق: منشورات واتحادالکتاب العرب.
-منصور، طلعت والشرقاوی، أنور وعادل، عزالدین وأبوعوف، فاروق (2003)، أسس علم النفس العام، القاهرة: مکتبةالانجلوالمصریة.
Riso, D. & Hudson R., The nine types and their Essential qualities, New York..Enneagram institute press,2003