نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد گروه حقوق جزا و جرم شناسی(نویسندۀ مسئول)، دانشکدۀ پیشگیری، دانشگاه علوم قضایی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکدۀ پیشگیری، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران.

10.30465/lir.2020.4625

چکیده

سعدی شاعر و نویسنده قرن هفتم که از پرورش یافتگان نامی فرهنگ اصیل ایرانی واسلامی است اگرچه به عنوان جامعه‌شناس و جرم‌شناس شناخته نمی‌شود؛ اما درآثار شبه مانندیک جرم‌شناس وجامعه‌شناس، نسبت به کجروی و بزهکاری بی‏تفاوت نبوده و در خلال گفتارهایش مطالبی مطرح کرده که با نظریات مطرح جرم شناسی سازگاری و تطابق قابل توجه‏ای  دارد. در این نوشتار ضمن اینکه بر ارتباط عمیق جرم‌شناسی با ادبیات پی می‌بریم ردب پای بسیاری از نظریات مطرح در جرم‌شناسی را در خصوص بزهکاری اطفال و نوجوانان در آثار سعدی خواهیم یافت. سعدی در آثارش به خوبی به تأثیر وراثت و محیط بر شکل‌گیری رفتار انحرافی اشاره کرده و به راهکارهای قابل توجه‌ای چون سیاست تشویق و تنبیه، تعلیم وتربیت و.... در راستای پیشگیری از کجروی اشاره می‌کند. همچنین خواهیم دید تعارض موجود در آثار سعدی؛ انتخابی کاملا آگاهانه بوده که از جامع نگری وی نشات گرفته است و میتوان گفت نظریات وی با جرمشناسی پست مدرنیسم که تصویری واقع گرایانه وچند بعدی ازعلل جرم ارائه می‏دهد تشابه بسیاری دارد.

کلیدواژه‌ها

  1. اسلامی ندوشن، محمد علی. ( 1394). چهار سخنگوی وجدان ایران. چاپ یازدهم. تهران: نشر قطره.
  2. اولیایی، مهین. ( 1369). ذکر جمیل سعدی. جلد اول. چاپ سوم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  3. ایبراهمسن، دیوید. ( 1371). روان‌شناسی کیفری. صانعی. پرویز. چاپ دوم. تهران: نشر گنج دانش.
  4. ایمانی، عباس. (1390). جرم‌شناسی در ادبیات. چاپ دوم. تهران: نامه هستی.
  5. بهمنیار، احمد. (1338). بر حکمت سعدی خرده نتوان گرفتن. چاپ اول. تهران: مکتب سعدی.
  6. پرادل، ژان. (1373). تاریخ اندیشه‌های کیفری. نجفی ابرند آبادی. علی حسین. چاپ اول. تهران: نشر سمت.
  7. پیکا، ژرژ. (1370). جرم‌شناسی، نجفی ابرند آبادی. علی حسین. تهران: انتشارات دانشگاه بهشتی.
  8. پی ناتل، ژان. (1345). جرم‌شناسی. علوی. رضا. چاپ اول. تهران: نشر امیرکبیر.
  9. جان‌علیزاده، حیدر. (1392) (تاثیر برچسب‌زنی بر گرایش دانشجویان به رفتارهای انحرافی). فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران. شماره 2. تهران.
  10. خزائلی، محمد. (1344). شرح گلستان. چاپ اول. تهران: انتشارات احمد علمی.
  11. دانش، تاج زمان. (1388). مجرم کیست؟ جرم‌شناسی چیست؟. چاپ یازدهم. تهران: نشر کیهان.
  12. دشتی، علی. (1390). قلمرو سعدی. چاپ اوّل. تهران: نشر زوار.
  13. دهخدا، علی اکبر. (1341). لغت نامه دهخدا. جلد بیست و ششم. چاپ اول. تهران: سازمان برنامه و بودجه.
  14. رازق‌ پناه، ویولت. (1373). مقاله شناسی توصیفی (قلمرو ادبیات کودکان). حجوانی. مهدی. چاپ اول. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
  15. رجایی، فرهنگ. (1376). معرکه جهان بینی‌ها. چاپ دوم. انتشارات احیا کتاب. تهران: نشر احیا.
  16. رستمی، هادی، مولا بیگی، علی، (1397). خوانش جرم شناسانه آثار سعدی( با تاکید بر گلستان و بوستان) فصلنامه تحقیقات حقوقی. شماره 77
  17. زرین کوب. عبدالحسین. (1376). نقد ادبی. چاپ اول. تهران: امیر کبیر.
  18. سعدی،مصلح بن عبد الله. (1364). بوستان. چاپ دوم. تهران: کمیسیون ملی یونسکو.
  19. سعدی،مصلح بن عبد الله. (1376). گلستان. ایزد پرست. نورالله. چاپ اول. تهران: دانش.
  20. شامبیاتی، هوشنگ. (1384).  بزهکاری اطفال و نوجوانان. چاپ سیزدهم. تهران: انتشارات مجد.
  21. همان. (1381). فرهنگ معاصر فارسی. چاپ سوم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  22. شفیعی،مژده، نوروزی، مهدی، (1393) . سعدی از رویا تا واقعیت . فصلنامه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سنندج، سال ششم. شماره 20
  23. غزالی، ابوحامد امام محمد. (1374). کیمیای سعادت. خدیوجم. حسین. جلد دوم. چاپ ششم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  24. کی نیا، مهدی. (1376). مبانی جرم‌شناسی. جلد اول. چاپ پنجم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  25. گسن، ریموند. (1370). جرم‌شناسی کاربردی. کی نیا. مهدی. چاپ اول. تهران: نشر میزان.
  26. مارش، یان و همکاران. (1386). نظریه‌های جرم. ملک محمدی. حمید رضا. چاپ اول.تهران: نشر میزان.
  27. ماسه، هانری. (1364). تحقیق درباره سعدی. یوسفی. غلامحسین. چاپ اول. تهران: نشر توس.
  28. مالوری، فیلیپ. (1381). ادبیات و حقوق. کلانتریان. مرتضی. چاپ اول. تهران: نشر آگاه.
  29. محسنی، فرید. (1394) جرم‌شناسی. چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق.
  30. مظلومان، رضا. (1353). کلیات جرم‌شناسی. چاپ اول. تهران: دانشگاه تهران.
  31. معظمی، شهلا. (1391). بزهکاری کودکان و نوجوانان. چاپ هفتم. تهران: نشر دادگستر.
  32. مگوایر، مایک. (1389). دانشنامه جرم‌شناسی آکسفورد. ملک محمدی. حمیدرضا. ج اول. چاپ اول. تهران: نشر میزان.
  33. مهرآوران، محمود، قاسمی، مهدی، (1394). نقد اجتماعی در آثار سعدی، مطالعات انتقادی ادبیات دانشگاه گلستان، سال اول. شماره سوم.
  34. نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین. و گلدوزیان، حسین. (1397). (جرم‌شناسی پستمدرن و رویکرد آن به جرم و علت‌شناسی جنایی). پژوهش حقوق کیفری. سال ششم. تابستان ، شماره23.
  35. نجفی، ابرند آبادی.و هاشم‌ بیگی، حمید. (1393) دانشنامه جرم‌شناسی. چاپ سوم. تهران: گنج دانش.
  36. نجفی توانا، علی. (1390). جرم‌شناسی. چاپ دهم. تهران: نشر آموزش و سنجش.
  37. نوربها، رضا. (1392). زمینه جرم‌شناسی. چاپ پنجم. تهران: نشر گنج دانش.
  38. نوغانی دخت بهمنی، محسن. میرمحمدتبار، سیداحمد. (1394). (بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر جرم). پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی. شماره 3. دوره 4.
  39. وایت، راب. (1386). جرم و جرم‌شناسی. سلیمی. علی. چاپ سوم. قم: نشر حوزه و دانشگاه.
  40. ولد، جرج. (1397). جرم‌شناسی نظری. شجاعی. علی. چاپ یازدهم. تهران: نشر سمت.
  41. یوسا، ماریو بارگاس. (1378). موج آفرینی. غبرایی. مهدی. نشر تهران: مرکز.
  42. الموسوی الخمینی، سید روح الله. (1408). تحریر الوسیله. چاپ سوم. جلد دوم. قم: مؤسسه اسماعلیان.
  43. عبدالعزیز، صالح. (1976). التربیه و طرق التدریس. جلد الاول. چاپ هفتم. دارالمعارف. قاهره. 1976.

 

44. A. Posner, Richard. (2009). Law and Literature. Third Edition London: Harvard University Press.

45. Alshiban, AfraSaleh. (2013). (exploring criminology in literary text). Jordan journal language and literature. Vol.5. NO.1.

46. Donald J. Shoemaker. (2018). Theories of Delinquency. 7 edition. New York: Oxford University Press.

47. Fattah, Ezzat A. (1997). Criminology: Past Present and Future A Critical Overview. Palgrave Macmilla.

48. Giddens, Anthony. (2009). Sociology. 6 edition.  U.S.A: Polity Press.

49. Hale, Chris. (2013). Criminology. third edition. London: Oxford University Press.

50. Hurley, Patrick. (2008). Pynchon Character Names: A Dictionary. LONDON: McFarland.

51. Kendall, Diana. (2012). SOCIOLOGY in Our Times. 8 edition. U.S.A: Cengage Learning.

52. Law, Jonathan. (2018) A Dictionary of Law. 8 edition. New York: Oxford University Press.

53. newburn, tim. (2017). Criminology. 3 edition. New York: Routledg.

54. Newton, Miller,(1995) Adolescence, Norton professional book, united states of America.

55. Siegel, Larry J. (2012).  criminology. 11 edition. U.S.A: Wadsworth Publishing.