1
گروه زبان و ادبیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
2
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان کرمان
3
کارشناس ارشد آموزش زبان فارسی، دانشآموخته دانشگاه فرهنگیان کرمان، کرمان، ایران
10.30465/lir.2025.50047.1923
چکیده
انسانها بهطور مداوم در تعاملبا یکدیگر هستند و در این ارتباط اجتماعی برای انتقال معنا و مفهوم مورد نظر خود، از نقشهای زبانی استفاده میکنند. در این پژوهش گفتمان شخصیتهای اصلی ایرانی و تورانی با سیاوش در شاهنامۀ فردوسی براساس رویکرد ارتباطی یاکوبسن (1960 & 1995) بررسی میشود تا روشن شود که در این گفتمان به چه میزان از هریک از نقشهای زبانی عاطفی، ترغیبی، همدلی، ارجاعی، ادبی و فرازبانی در جهت انتقال مفاهیم و اندیشهها استفاده شده است و کدام یک از نقشهای زبانی در داستان سیاوش فراوانی بیشتری دارد. در این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی، نمونهگیری بهصورت هدفمند انجام میگیرد و ابزار تحقیق، نمونبرگ متشکل از نقشهای الگوی ارتباطی زبانی یاکوبسن است. نتایج نشان میدهد که در گفتمان ایرانیان (کیکاووس، سودابه، رستم) با سیاوش، غالبترین نقش زبانی ترغیبی است، حالآنکه در گفتمان تورانیان (افراسیاب، پیران، گرسیوز و فریگیس) با وی، برجستهترین نقش مربوطبه همدلی است. یافتهها مؤید آن است که شخصیتهای اصلی ایرانی از زبان برای تأثیرگذاردنبر سیاوش و ترغیب او به پذیرش دیدگاههای خود استفاده کردند، حال آنکه شخصیتهای اصلی تورانی زبان را برای ایجاد همبستگی، نزدیکترشدن به سیاوش و ایجاد فضای صمیمی با وی به کار بردند.
غنچه پور,موسی , ایرانمنش,زهرا و اسفندیار پور,رضا . (1404). نقشهای زبانی در گفتمان شخصیتهای اصلی ایرانی و تورانی درمواجههبا سیاوش در شاهنامۀ فردوسی: مطالعهای از منظر رویکرد ارتباطی یاکوبسن. (e10704). پژوهش های بین رشته ای ادبی, (), e10704 doi: 10.30465/lir.2025.50047.1923
MLA
غنچه پور,موسی , , ایرانمنش,زهرا , و اسفندیار پور,رضا . "نقشهای زبانی در گفتمان شخصیتهای اصلی ایرانی و تورانی درمواجههبا سیاوش در شاهنامۀ فردوسی: مطالعهای از منظر رویکرد ارتباطی یاکوبسن" .e10704 , پژوهش های بین رشته ای ادبی, , , 1404, e10704. doi: 10.30465/lir.2025.50047.1923
HARVARD
غنچه پور موسی, ایرانمنش زهرا, اسفندیار پور رضا. (1404). 'نقشهای زبانی در گفتمان شخصیتهای اصلی ایرانی و تورانی درمواجههبا سیاوش در شاهنامۀ فردوسی: مطالعهای از منظر رویکرد ارتباطی یاکوبسن', پژوهش های بین رشته ای ادبی, (), e10704. doi: 10.30465/lir.2025.50047.1923
CHICAGO
موسی غنچه پور, زهرا ایرانمنش و رضا اسفندیار پور, "نقشهای زبانی در گفتمان شخصیتهای اصلی ایرانی و تورانی درمواجههبا سیاوش در شاهنامۀ فردوسی: مطالعهای از منظر رویکرد ارتباطی یاکوبسن," پژوهش های بین رشته ای ادبی, (1404): e10704, doi: 10.30465/lir.2025.50047.1923
VANCOUVER
غنچه پور موسی, ایرانمنش زهرا, اسفندیار پور رضا. نقشهای زبانی در گفتمان شخصیتهای اصلی ایرانی و تورانی درمواجههبا سیاوش در شاهنامۀ فردوسی: مطالعهای از منظر رویکرد ارتباطی یاکوبسن. پژوهش های بین رشته ای ادبی, 1404; (): e10704. doi: 10.30465/lir.2025.50047.1923
