پژوهشهای میان رشته ای ادبی
ایوب مرادی؛ فرهاد درودگریان
چکیده
لیکاف ضمن به چالش‌کشیدن تلقی سنتی از استعاره، بر این نکته تأکید ورزید که پایة تفکر انسان، استعاری است و ذهن انسان به‌شکل ناخودآگاه برای درک مفاهیم انتزاعی، از امور محسوس بهره می‌جوید. یکی از مهم‌ترین زمینه‌هایی که ذهن و زبان به‌جای بیان مستقیم، دست‌به‌دامن تصاویر استعاری می‌شود، موضوعات مربوط به حوزة شفا و بیماری است. بیماران، ...
بیشتر
لیکاف ضمن به چالش‌کشیدن تلقی سنتی از استعاره، بر این نکته تأکید ورزید که پایة تفکر انسان، استعاری است و ذهن انسان به‌شکل ناخودآگاه برای درک مفاهیم انتزاعی، از امور محسوس بهره می‌جوید. یکی از مهم‌ترین زمینه‌هایی که ذهن و زبان به‌جای بیان مستقیم، دست‌به‌دامن تصاویر استعاری می‌شود، موضوعات مربوط به حوزة شفا و بیماری است. بیماران، همراهان آنان و حتی پزشکان به دلیل تجارب پیچیدة مربوط به بیماری به‌ویژه بیماری‌های لاعلاج، خواسته یا ناخواسته از زبان استعاری در این زمینه بهره می‌جویند. موضوعی که نه‌تنها در جریان مفاهمة بیمار با دیگران اثرگذار است، بلکه این امکان را نیز فراهم می‌آورد که با دستکاری در نظام استعاری این حوزه، شیوة مواجهة بیمار و اطرافیان با بیماری نیز اصلاح گردد. درهمین‌راستا در این پژوهش تلاش شده است تا کتاب «از قیطریه تا اورنج‌کانتی» که دربردارندة تجربة زیستة حمیدرضا صدر-نویسندة اثر- از بیماری سرطان است، به شیوة تحلیلی-توصیفی و با محوریت تصاویر مربوط به حوزة بیماری و شفا بررسی شود. برای انجام پژوهش تمامی تصاویر مربوط به موضوع با فراوانی 189 تصویر شناسایی شد و ازاین‌میان 101 نمونه که شامل تصاویر دربردارندة ارزش‌گذاری‌ها راوی دربارة بیماری بود تحلیل گردید. نتایج نشان می‌دهد استعاره‌های با محوریت بیماری به‌مثابه دشمن، هیولا، رقابت ورزشی، فرماندة بی‌رحم، زندان، عنصر گدازنده، اوباش، همدم، عنصر فروبرنده، عنصر لِه‌کننده، پرتگاه و طوفان به‌ترتیب، بیشترین فراوانی را در متن دارند. تصاویری که در تمامی آنها تلقی و ارزشگذاری منفی راوی نسبت به بیماریآشکار است. موضوعی که باعث فرسایش هرچه‌بیشتر روانی و جسمی بیمار شده است.
پژوهشهای میان رشته ای ادبی
ایوب مرادی
چکیده
دورة نوجوانی از حساس‌ترین برهه‌های زندگی محسوب می‌شود. موضوع شکل‌گیری هویت و دغدغه‌های مربوط به آن، از مسائل مهم این دوره است که هرگونه اختلال در آن، می‌تواند آثار منفی بلندمدتی بر روان نوجوان داشته باشد؛ به‌ویژه آنکه قضاوت‌های دیگران در شکل‌گیری ساختار هویتی نوجوان نقش دارد. دراین‌میان وجود نقص‌های جسمانی و شخصیتی مشهود ...
بیشتر
دورة نوجوانی از حساس‌ترین برهه‌های زندگی محسوب می‌شود. موضوع شکل‌گیری هویت و دغدغه‌های مربوط به آن، از مسائل مهم این دوره است که هرگونه اختلال در آن، می‌تواند آثار منفی بلندمدتی بر روان نوجوان داشته باشد؛ به‌ویژه آنکه قضاوت‌های دیگران در شکل‌گیری ساختار هویتی نوجوان نقش دارد. دراین‌میان وجود نقص‌های جسمانی و شخصیتی مشهود یا غیرمشهود، می‌تواند بر قضاوت دیگران و همچنین نگرش نوجوان به هویت خویشتن اثرگذار باشد. اروینگ گافمن جامعه‌شناس مشهور کانادایی طی نظریة کنش اجتماعی به بررسی انواع نقص‌ها یا به تعبیر او داغ‌های ننگ مؤثر بر شخصیت و روابط افراد پرداخته است. از نگاه او هویت افراد از سه راه عیب‌های جسمانی، اختلال‌های شخصیتی و تفاوت قومیتی می‌تواند دچار داغ‌خوردگی شود. در این وضعیت یا داغ‌خوردگی فرد از سوی دیگران قابل مشاهده است و یا اینکه نشانی از عیب در ظاهر وجود ندارد. در حالت اول شخص در پی مدیریت اثرات منفی داغ خواهد بود و در حالت دوم اصلی‌ترین دغدغه، پنهان‌کردن داغ ننگ است. موقعیتی که پدیدآورندة ترس و اضطراب است. رمان «طعم سیب زرد» از ناصر یوسفی ازجمله رمان‌های موفق نوجوان است که نویسنده طی آن به موضوع تأثیر داغ‌های ننگ شخصیتی و قومیتی بر روان شخصیت‌ها پرداخته است. پژوهش حاضر که به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است در پی بررسی تأثیر داغ ننگ بر ایجاد اضطراب در شخصیت‌های اصلی این رمان یعنی «سینا» و «نثار» است که اولی به دلیل نقص‌های شخصیتی و دومی بر اثر ملیت افغانی‌اش دچار داغ‌خوردگی‌اند. مسئله‌ای که باعث بروز بحران‌های جدی و انزوای آنان شده است.
