ORIGINAL_ARTICLE
خوانش جرم شناسانه آثار سعدی در حوزه کجروی کودک و نوجوان
سعدی شاعر و نویسنده قرن هفتم که از پرورش یافتگان نامی فرهنگ اصیل ایرانی واسلامی است اگرچه به عنوان جامعهشناس و جرمشناس شناخته نمیشود؛ اما درآثار شبه مانندیک جرمشناس وجامعهشناس، نسبت به کجروی و بزهکاری بیتفاوت نبوده و در خلال گفتارهایش مطالبی مطرح کرده که با نظریات مطرح جرم شناسی سازگاری و تطابق قابل توجهای دارد. در این نوشتار ضمن اینکه بر ارتباط عمیق جرمشناسی با ادبیات پی میبریم ردب پای بسیاری از نظریات مطرح در جرمشناسی را در خصوص بزهکاری اطفال و نوجوانان در آثار سعدی خواهیم یافت. سعدی در آثارش به خوبی به تأثیر وراثت و محیط بر شکلگیری رفتار انحرافی اشاره کرده و به راهکارهای قابل توجهای چون سیاست تشویق و تنبیه، تعلیم وتربیت و.... در راستای پیشگیری از کجروی اشاره میکند. همچنین خواهیم دید تعارض موجود در آثار سعدی؛ انتخابی کاملا آگاهانه بوده که از جامع نگری وی نشات گرفته است و میتوان گفت نظریات وی با جرمشناسی پست مدرنیسم که تصویری واقع گرایانه وچند بعدی ازعلل جرم ارائه میدهد تشابه بسیاری دارد.
https://lir.ihcs.ac.ir/article_4625_bc23038074e5ab985f3cf383e4043664.pdf
2020-02-20
1
27
10.30465/lir.2020.4625
کجروی
جرمشناسی
جرمشناسی ادبی
اطفال
نوجوانان
سعدی
مرتضی
افشار
afsharmorteza711@gmail.com
1
کارشناسی ارشد گروه حقوق جزا و جرم شناسی(نویسندۀ مسئول)، دانشکدۀ پیشگیری، دانشگاه علوم قضایی، تهران، ایران.
LEAD_AUTHOR
فرید
محسنی
mohseni@afranet.com
2
استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکدۀ پیشگیری، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران.
AUTHOR
اسلامی ندوشن، محمد علی. ( 1394). چهار سخنگوی وجدان ایران. چاپ یازدهم. تهران: نشر قطره.
1
اولیایی، مهین. ( 1369). ذکر جمیل سعدی. جلد اول. چاپ سوم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
2
ایبراهمسن، دیوید. ( 1371). روانشناسی کیفری. صانعی. پرویز. چاپ دوم. تهران: نشر گنج دانش.
3
ایمانی، عباس. (1390). جرمشناسی در ادبیات. چاپ دوم. تهران: نامه هستی.
4
بهمنیار، احمد. (1338). بر حکمت سعدی خرده نتوان گرفتن. چاپ اول. تهران: مکتب سعدی.
5
پرادل، ژان. (1373). تاریخ اندیشههای کیفری. نجفی ابرند آبادی. علی حسین. چاپ اول. تهران: نشر سمت.
6
پیکا، ژرژ. (1370). جرمشناسی، نجفی ابرند آبادی. علی حسین. تهران: انتشارات دانشگاه بهشتی.
7
پی ناتل، ژان. (1345). جرمشناسی. علوی. رضا. چاپ اول. تهران: نشر امیرکبیر.
8
جانعلیزاده، حیدر. (1392) (تاثیر برچسبزنی بر گرایش دانشجویان به رفتارهای انحرافی). فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران. شماره 2. تهران.
9
خزائلی، محمد. (1344). شرح گلستان. چاپ اول. تهران: انتشارات احمد علمی.
10
دانش، تاج زمان. (1388). مجرم کیست؟ جرمشناسی چیست؟. چاپ یازدهم. تهران: نشر کیهان.
11
دشتی، علی. (1390). قلمرو سعدی. چاپ اوّل. تهران: نشر زوار.
12
دهخدا، علی اکبر. (1341). لغت نامه دهخدا. جلد بیست و ششم. چاپ اول. تهران: سازمان برنامه و بودجه.
13
رازق پناه، ویولت. (1373). مقاله شناسی توصیفی (قلمرو ادبیات کودکان). حجوانی. مهدی. چاپ اول. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
14
رجایی، فرهنگ. (1376). معرکه جهان بینیها. چاپ دوم. انتشارات احیا کتاب. تهران: نشر احیا.
15
رستمی، هادی، مولا بیگی، علی، (1397). خوانش جرم شناسانه آثار سعدی( با تاکید بر گلستان و بوستان) فصلنامه تحقیقات حقوقی. شماره 77
16
زرین کوب. عبدالحسین. (1376). نقد ادبی. چاپ اول. تهران: امیر کبیر.
17
سعدی،مصلح بن عبد الله. (1364). بوستان. چاپ دوم. تهران: کمیسیون ملی یونسکو.
18
سعدی،مصلح بن عبد الله. (1376). گلستان. ایزد پرست. نورالله. چاپ اول. تهران: دانش.
19
شامبیاتی، هوشنگ. (1384). بزهکاری اطفال و نوجوانان. چاپ سیزدهم. تهران: انتشارات مجد.
20
همان. (1381). فرهنگ معاصر فارسی. چاپ سوم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
21
شفیعی،مژده، نوروزی، مهدی، (1393) . سعدی از رویا تا واقعیت . فصلنامه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سنندج، سال ششم. شماره 20
22
غزالی، ابوحامد امام محمد. (1374). کیمیای سعادت. خدیوجم. حسین. جلد دوم. چاپ ششم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
23
کی نیا، مهدی. (1376). مبانی جرمشناسی. جلد اول. چاپ پنجم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
24
گسن، ریموند. (1370). جرمشناسی کاربردی. کی نیا. مهدی. چاپ اول. تهران: نشر میزان.
25
مارش، یان و همکاران. (1386). نظریههای جرم. ملک محمدی. حمید رضا. چاپ اول.تهران: نشر میزان.
26
ماسه، هانری. (1364). تحقیق درباره سعدی. یوسفی. غلامحسین. چاپ اول. تهران: نشر توس.
27
مالوری، فیلیپ. (1381). ادبیات و حقوق. کلانتریان. مرتضی. چاپ اول. تهران: نشر آگاه.
28
محسنی، فرید. (1394) جرمشناسی. چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق.
29
مظلومان، رضا. (1353). کلیات جرمشناسی. چاپ اول. تهران: دانشگاه تهران.
30
معظمی، شهلا. (1391). بزهکاری کودکان و نوجوانان. چاپ هفتم. تهران: نشر دادگستر.
31
مگوایر، مایک. (1389). دانشنامه جرمشناسی آکسفورد. ملک محمدی. حمیدرضا. ج اول. چاپ اول. تهران: نشر میزان.
32
مهرآوران، محمود، قاسمی، مهدی، (1394). نقد اجتماعی در آثار سعدی، مطالعات انتقادی ادبیات دانشگاه گلستان، سال اول. شماره سوم.
33
نجفی ابرندآبادی، علیحسین. و گلدوزیان، حسین. (1397). (جرمشناسی پستمدرن و رویکرد آن به جرم و علتشناسی جنایی). پژوهش حقوق کیفری. سال ششم. تابستان ، شماره23.
34
نجفی، ابرند آبادی.و هاشم بیگی، حمید. (1393) دانشنامه جرمشناسی. چاپ سوم. تهران: گنج دانش.
35
نجفی توانا، علی. (1390). جرمشناسی. چاپ دهم. تهران: نشر آموزش و سنجش.
36
نوربها، رضا. (1392). زمینه جرمشناسی. چاپ پنجم. تهران: نشر گنج دانش.
37
نوغانی دخت بهمنی، محسن. میرمحمدتبار، سیداحمد. (1394). (بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر جرم). پژوهشهای راهبردی امنیت و نظم اجتماعی. شماره 3. دوره 4.
38
وایت، راب. (1386). جرم و جرمشناسی. سلیمی. علی. چاپ سوم. قم: نشر حوزه و دانشگاه.
39
ولد، جرج. (1397). جرمشناسی نظری. شجاعی. علی. چاپ یازدهم. تهران: نشر سمت.
40
یوسا، ماریو بارگاس. (1378). موج آفرینی. غبرایی. مهدی. نشر تهران: مرکز.
41
الموسوی الخمینی، سید روح الله. (1408). تحریر الوسیله. چاپ سوم. جلد دوم. قم: مؤسسه اسماعلیان.
42
عبدالعزیز، صالح. (1976). التربیه و طرق التدریس. جلد الاول. چاپ هفتم. دارالمعارف. قاهره. 1976.
43
44. A. Posner, Richard. (2009). Law and Literature. Third Edition London: Harvard University Press.
44
45. Alshiban, AfraSaleh. (2013). (exploring criminology in literary text). Jordan journal language and literature. Vol.5. NO.1.
45
46. Donald J. Shoemaker. (2018). Theories of Delinquency. 7 edition. New York: Oxford University Press.
46
47. Fattah, Ezzat A. (1997). Criminology: Past Present and Future A Critical Overview. Palgrave Macmilla.
47
48. Giddens, Anthony. (2009). Sociology. 6 edition. U.S.A: Polity Press.
48
49. Hale, Chris. (2013). Criminology. third edition. London: Oxford University Press.
49
50. Hurley, Patrick. (2008). Pynchon Character Names: A Dictionary. LONDON: McFarland.
50
51. Kendall, Diana. (2012). SOCIOLOGY in Our Times. 8 edition. U.S.A: Cengage Learning.
51
52. Law, Jonathan. (2018) A Dictionary of Law. 8 edition. New York: Oxford University Press.
52
53. newburn, tim. (2017). Criminology. 3 edition. New York: Routledg.
53
54. Newton, Miller,(1995) Adolescence, Norton professional book, united states of America.
54
55. Siegel, Larry J. (2012). criminology. 11 edition. U.S.A: Wadsworth Publishing.
55
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل روانشناختی شخصیت کودکان در داستانهای هوشنگ مرادی کرمانی براساس نظریهی کارن هورنای
ادبیات کودک و نوجوان ادبیاتی است متنوع و از دیدگاه های مختلف قابل بررسی. لذا هدف پژوهش حاضر مطالعهی شخصیت و شخصیتپردازی در داستانهای هوشنگ مرادی کرمانی بر مبنای نظریهی شخصیت در اندیشهی کارن هورنای است. این مطالعه به لحاظ روششناسی، کیفی است. جامعهی پژوهش حاضر شامل داستانهای کودکان و نوجوانان از هوشنگ مرادی کرمانی گزینش وتحلیل شد. از میان داستان های این نویسنده، داستان هایی انتخاب شده است که شخصیت های آن ها را بتوان با نظریهی کارن هورنای تحلیل روان شناختی کرد. نتایج بررسیها نشان میدهد که تضاد اساسی موجود در شخصیت ها باعث شده است که آن ها به سه تیپ مهرطلب، برتری طلب و انزوا طلب، بگروند. تمام تیپ های شخصیتی، برای رهایی از رنج وآزار عصبی، به خود آرمانی، متوسل شده اند و در برخورد با دیگران عمداً یا به صورت ناخودآگاه ماسک به صورت می زنند و احساس می کنندکه خود حقیقی را از دیگران پنهان کرده اند. در تمام شخصیتهای داستانها، اضطراب بنیادی به عنوان اساسیترین اصل در نظریهی هورنای قابلمشاهده است،اضطرابی که از خانواده، محیط و اجتماع نشأت میگرفت و در دوران طفولیت برکودک تحمیل شده است و به یک رفتارعصبی مخرب، تبدیل شده است.
https://lir.ihcs.ac.ir/article_4400_cbae23ed1ce029178585ec6f49408c78.pdf
2020-02-20
28
44
10.30465/lir.2019.4400
اضطراب اساسی
کودکان و نوجوانان
شخصیت
نظریهی کارن هورنای
ناصر
پورحبیبی
manzari.v63@gmail.com
1
دانشجوی دکتری گروه زبان وادبیات فارسی، دانشگاه آزاداسلامی واحد زنجان
AUTHOR
محمد
غلامرضایی
m_gholamrezaei@sbu.ac.ir
2
استاد، گروه زبان وادبیات فارسی، دانشگاه آزاداسلامی واحد زنجان (نویسنده مسئول)
LEAD_AUTHOR
تورج
عقدایی
dr.aghdaie@gmail.com
3
دانشیار گروه زبان وادبیات فارسی، دانشگاه آزاداسلامی واحد زنجان
AUTHOR
حسین
آریان
arian.amir20@yahoo.com
4
استادیار گروه زبان وادبیات فارسی، دانشگاه آزاداسلامی واحد زنجان
AUTHOR
اسنودن، رود(1397)، خودآموز یونگ، ترجمۀ نورالدین رحمانیان، چاپ دوم، تهران: آشیان.
1
برزگر، ابراهیم (1395)، روانشناسی سیاسی، چاپ پنجم، تهران: سمت.
2
بهنام­فر، محمد؛ طلایی، زینب(1394)، « نقد روانشناختی شخصیّت در رمان سالمرگی بر مبنای نظریّة کارن هورنای». متن­پژوهی ادبی. دورۀ 18. شمارۀ 62. صص 175-193.
3
رضایی، محمود(1388)، «نقد و بررسی داستانی از جیمز تربر بر اساس دیدگاه روان­شناختی کارن هورنای»، فصلنامۀ ادب پژوهی. دورۀ3، شمارۀ 10.صص 187-206.
4
شاکری، جلیل؛ بخشی، بهناز(1394)، «تحلیل روانشناختی شخصیّتهای سه داستان گدا، خاکسترنشینها و آشغالدونی غلامحسین ساعدی بر مبنای نظریّه کارن هورنای». متن­پژوهی ادبی. دورۀ 19. شمارۀ 63. صص 55-88.
5
شجاعت­زاده، تهمینه؛ اسکویی، نرگس(1396)، « تحلیل شخصیت محمود در رمان انگار گفته بودی لیلی» بر اساس آرای کارن هورنای».. پژوهش­های نقد ادبی و سبک­شناسی. شمارۀ 3. دورۀ 19. 115-133.
6
شولتز، دوآن؛ شولتس، سیدنی آلن (1398)، نظریههای شخصیت، ترجمۀ یحیی سیدمحمدی، چاپ دهم، تهران: ویرایش.
7
فیست، گریگوری؛ جست، فیست(1397)، نظریههای شخصیت، ترجمۀ یحیی سیدمحمدی، چاپ ششم، تهران: روان.
8
لورنس­ای، پروین؛ اولیور پی، جان(1381)، شخصیت(نظریه و پژوهش)، ترجمۀ محمدجعفر جوادی و پروین کدیور، تهران: آییژ.
9
محرمی، رامین؛ حاجلو، نادر؛ شجاعی ماسوله، مهری(1390)، « تحلیل روانشناختی شخصیت­های داستانیِ هوشنگ مرادی براساس نظریة اریکسون». فصلنامۀ ادب­پژوهی. شمارۀ 15. صص 121-140.
10
مرادی کرمانی، هوشنگ(1391)، آب انار، چاپ اول، تهران: معین.
11
مرادی کرمانی، هوشنگ(1395)، تنور، چاپ دوم، تهران: معین.
12
هورنای، کارن (1395)، راه­های نو در روانکاوی، ترجمۀ اکبر تبریزی، تهران: بهجت
13
هورنای، کارن (1397)، تضادهای درونی، ترجمۀ محمدجعفر مصفا، چاپ دوم، تهران: بهجت.
14
هورنای، کارن (1397)، عصبیت و رشد آدمی. ترجمۀ محمدجعفر مصفا، چاپ بیستم، تهران: بهجت.
15
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تطبیقی مکانیسم های دفاعی در شعر ابوالعلاء معری و شوریدة شیرازی
نقد روان­شناختی یکی از حوزه­های جدید نقد ادبی به شمار می­رود که ناقد در آن با تکیه بر اصول و مبانی روانشناسی، محرّکها و هیجانات روحی و عوامل مؤثر بر آفرینش یک اثر ادبی را مورد بررسی قرار می­دهند و با بیان جریان باطنی و احوال درونی شاعر، تأثیری را که محیط، جامعه و سنن در تکوین این جریان­ها داشته­اند مورد مطالعه قرار می­دهد؛ چراکه روان آدمی ابزارهایی را برای کاهش اضطراب و دفاع از خود در اختیار دارد که به آن مکانیسم­های دفاعی گفته می­شود. فروید در سدة بیستم میلادی، آغازگر و پرچمدار روانشناسی علمی بود. شناختهشدهترین دسته­بندی فروید از ساختار اجزای روان آدمی، الگوی نهاد، خود و فراخود است. ابوالعلاء معری (۹۳۷-۱۰۵۷م) و شوریده شیرازی (۱۸۵۷-۱۹۲۷م) دو شاعر نابینای عرب و ایرانی هستند که در کودکی و پس از تجربة بینایی محدود، حس دیداری خود را از دستداده­اند، اما با وجود این توانسته­اند پا به عرصة ادبیات نهاده و آثاری را بر جای بگذارند. پژوهش حاضر بر آن است تا با رویکردی توصیفی–تحلیلی و بر اساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، به بررسی مکانیسم­های دفاعی در شخصیت ابوالعلاء معری و شوریده شیرازی از خلال سقط الزند معری و دیوان شوریده بپردازد. نتایج این جستار حاکی از آن است که نابینایی دو شاعر منجر به یأسی آشکار در درون آنها شده و اشعارشان بیانگر میل آنها به زیبایی و دیدار است و برای کاهش اضطرابی که در پی نابینایی در آنان به وجود آمده، از مکانیسم­های دفاعی-روانی چون: جبران، باطل­سازی، جابجایی، تحقیر دیگران و ... استفاده کرده­اند.­
https://lir.ihcs.ac.ir/article_4624_a316cf3807173d60cf24dfffce3c8a43.pdf
2020-02-20
45
73
10.30465/lir.2020.4624
نهاد
فراخود
مکانیسمهای دفاعی-روانی
سقط الزند معری
دیوان شوریده شیرازی
علی اصغر
حبیبی
dr.aliasghar.habibi@gmail.com
1
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه زابل، زابل، ایران (نویسندة مسئول)
LEAD_AUTHOR
رضا
اصغری
reza.asghari71@gmail.com
2
کارشناس ارشد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه زابل، زابل، ایران
AUTHOR
احمدوند، محمدعلی، (1368)، مکانیسم­های دفاعی روان، تهران: بامداد.
1
امداد، حسن، (1372) از اواخر قرن دهم تا به امروز، شیراز، نوید شیراز.
2
ای.پروین، لورنس، الیور پی.جان، (1381) شخصیت: نظریه و پژوهش، ترجمة محمدجعفر جوادی، پروین کدیو، تهران، آییژ.
3
ایگلتون، تری، (1368) پیش درآمدی بر نظریة ادبی، ترجمة عباس مخبر، تهران، نشر مرکز.
4
برونو، فرانک، (1384) فرهنگ توصیفی اصطلاحات روانشناسی، ترجمة فرزانه طاهری و مهشید یاسایی، چاپ سوم، تهران: ناهید.
5
پارسا، محمد، (1376) زمینة روانشناسی (روانشناسی عمومی)، چاپ چهاردهم، تهران، بعثت.
6
تربوه، بهزاد، (12/8/1394) روانشناسان فردا؛ لیست کامل مکانیزم های دفاعی آنا فروید:
7
http://www.riau.blogfa.com/post-.aspx13
8
چادگانی، غلامرضا، (1389) فرهنگ تشبیهات غزلیات شوریده شیرازی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، شیراز، دانشگاه پیام نور واحد شیراز.
9
خداوردی، محمود، (1388) شرح مشکلات و ویژگی­های زبانی و سبکی غزلیات شوریده به همراه شرح احوال وی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، شیراز، دانشگاه شیراز.
10
خزلی، مسلم، یحیی معروف، (1392) «نقد روانشناسی شخصیت در اشعار متنبی»، ادب عربی، شماره۲، سال۵، صص۱۹۳-۲۱۵.
11
دهقان ضاد شهر ضاد، رسول، محمود خورسندی، (1386) «تشاؤم در شعر ابوالعلای معری»، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، صص۹۹-۱۱۸.
12
زرینکوب، عبدالحسین، (1388) آشنایی با نقد ادبی، انتشارات سخن، چاپ هشتم،.
13
الزّیات، احمد حسن، (لاتا) تاریخ الادب العربی، الفجالة- القاهرة، دارنهضة مَصر للطبع و النشر.
14
شالچیان، طاهره، (1373) آشنایی با اصول روانشناسی، چ۳، تهران، انتشارات بدر.
15
شاملو، سعید، (1390) مکتب­ها و نظریه­ها در روانشناسی شخصیت، تهران، رشد.
16
شمیسا، سیروس، (1388) نقد ادبی، چ3، تهران، نشر میترا.
17
شوریده شیرازی، محمدتقی، (1388) دیوان شوریده شیرازی، به اهتمام خسرو فصیحی، تهران، مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران.
18
شولتز، دوان و همکار، (1379) نظریههای شخصیت، ترجمهی یحیی سیدمحمدی، چاپ سوم، تهران، مؤسسة نشر ویرایش.
19
شولتز، دوان، سید نی الی شولتز، (1384) نظریه­های شخصیت، ترجمة یحیی سید محمدی، چاپ هفتم، تهران، ویرایش.
20
صادقی تبار، فاطمه، (1392) نقد و بررسی صور خیال در شعر شاعران نابینا با تکیه بر غزلیات شوریده شیرازی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه قم.
21
طه حسین، (1988) من تاریخ الادب العربی، ج۳، ط۴، بیروت، دارالعلم للملایین.
22
علامی مهماندوستی، ذوالفقار، نسیم داودی­پناه، (1394) بررسی مکانیسم­های دفاعی اسفندیار در نبرد با رستم، دو فصلنامه ادبیات حماسی، سال دوم، شمارة چهارم، دانشگاه لرستان، صص71-99.
23
غازی زاهد، زهیر، (1986) لغة الشعر عند معری: دراسة لغویة فنیة فی سقط الزند، بیروت، مکتبة النهضة العربیة.
24
الفاخوری، حنا، (1986) الجامع فی تاریخ الادب العربی: الادب القدیم، بیروت-لبنان، دراالجیل.
25
فرزاد، عبدالحسین، (1388) دربارة نقد ادبی، چاپ پنجم، تهران، قطره.
26
فرّوخ، عمر، (1997) تاریخ الادب العربی، المجلد الثالث، الطبع السادس، بیروت، دار الملایین.
27
فروید، زیگموند، (1382) روانکاوی و زندگی من، ترجمۀ عنایت، چاپ اول، تهران، دنیای کتاب.
28
فروید، سیجمند، (1409) الکفّ و العرض و القلق، ترجمة محمد عثمان نجاتی، بیروت، دارالشرق.
29
فروید، سیجمند، (1982) الأنا و الهو؛ بإشراف محمد عثمان نجاتی، بیروت، دارالشرق.
30
کری، جرالد، (1385)نظریه و کاربست مشاوره و رواندرمانی، ترجمة یحیی سیدمحمدی، ویراست هفتم، تهران، ارسباران.
31
کریمی، یوسف، (1389) روانشناسی شخصیت، چاپ چهاردهم، تهران، ویرایش.
32
گنجی، حمزه، (1383) روانشناسی عمومی، چاپ بیست و هفتم، تهران، ساوالان.
33
گیتی، شهریار، (2005) البیان فی دیوان السقط الزند، تهران، جامعة تربیت معلم تهران.
34
معری، ابوالعلاء، (1381) شرح دیوان سقط­الزند ابوالعلاء معری، شرح محمود ابراهیمی، سنندج، دانشگاه کردستان.
35
ویلیام لاندین، رابرت، (1383) نظریه­ها و نظام­های روانشناسی، یحیی سید محمدی، چاپ سوم، تهران، ویرایش.
36
هامفن، کارل، مارک ورنوی، جودیت ورنوی، (1379)روانشناسی عمومی: نظریه و کاربرد، مترجمان هادی بحیرایی و همکاران، تهران، ارسباران.
37
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل زیبایی شناختی دریافت اشیاء روزمره در متون ادبی از منظر هانس روبرت یاوس
اشیاء روزمره مبنای بسیاری از تشبیهات و استعارات بدیع در ادب فارسی هستند، اشیائی که بسیاری از آنها در دنیای کنونی مهجور و نامانوس بوده و این امر سبب می گردد، به درک زیبایی شناختی شایسته از دریافت آنها، در متون ادبی نائل نگردیم. حال این پژوهش بر این فرض است که می توان با استمداد از روش بازسازی افق انتظار به معیار و ملاکی برای درک زیبایی شناختی از گستره این دریافتها دست یافت. حال در تعریف مختصر این روش باید گفت، افق انتظار در منظر هانس روبرت یاوس معیاریست که خوانندگان برای قضاوت، ارزشگذاری و تفسیر متون ادبی یک عصر به کار میبرند و معتقد است میتوان آن را با دستورالعملی سه مرحلهای بازسازی نمود. در این پژوهش برای آزمون کارآمدی این روش، افق انتظار دو ظرف روشنایی پردریافت در متون ادب فارسی (قندیل و فانوس) بازسازی گردید. بدین ترتیب که در دو مرحله نخست، به استناد متون ادبی، نمونههای موجود در موزه ها و یا تصاویر آنها در برخی نگارهها، انتظارات واقعی مردمان از آنها، که در نقش وجوه شبه استعارات و تشبیهات ظاهر شدهاند، را شناخته؛ و در مرحله سوم با مقایسه انتظارات واقعی از این ظروف با دریافت خلاقانه و خیالانگیز آنها در متون ادبی، به تحلیل زیباییشناختی آنها در متون ادبی پرداخته شد. نتیجه این بازسازیها نشان میدهد که با این روش میتوان به تفسیر زیباییشناختی بهتری نسبت به دریافت اشیاء روزمره در متون ادبی، نائل گردید.
https://lir.ihcs.ac.ir/article_4531_74ccd8aeefde926caf6124140ba7473b.pdf
2020-02-20
74
102
10.30465/lir.2020.4531
زیبایی شناسی دریافت
اشیاء روزمره
بازسازی افق انتظار
متون ادب فارسی
هانس روبرت یاوس
نغمه
حسین قزوینی
qnaghmeh@gmail.com
1
کارشناس موزه ملی ایران، (نویسنده مسئول). تهران. ایران.
LEAD_AUTHOR
منصور
حسامی
m.hessami@alzahra.ac.ir
2
دانشیار گروه نقاشی دانشکدۀ هنر، دانشگاه الزهرا. تهران. ایران.
AUTHOR
- - - ابوسعید ابوالخیر، فضل الله (بی تا)، سخنان منظوم ابوسعید ابوالخیر، به تصحیح سعید نفیسی، تهران: کتابخانه سنائی.
1
- افلاکی، احمد بن اخی ناطور (1385)، مناقب العارفین، به کوشش تحسین یازیچی، تهران: دنیای کتاب.
2
- امیرخسرو دهلوی، ابوالحسن یمین الدین (1361)، دیوان کامل امیرخسرو دهلوی، به کوشش م درویش، تهران: جاویدان.
3
- اهلی شیرازی، محمد بن یوسف (1344)، کلیات اشعار مولانا اهلی شیرازی، به کوشش حامد ربانی، تهران: سنائی.
4
- آنندراج (1363)، محمد پادشاه متخلص به شاد، کتابفروشی خیام، تهران.
5
- برهان قاطع (1332)، محمد حسین بن خلف تبریزی، به اهتمام معین محمد، تهران: کتابفروشی زوار.
6
- بلر، شیلا و بلوم، جاناتان )1381)، هنر و معماری اسلامی، ترجمه اردشیر اشراقی، تهران: سروش.
7
- بیدل دهلوی، عبدالقادر (1387)، غزلیات بیدل دهلوی 3ج، به تصحیح اکبر بهاروند، شیراز: نوید شیراز .
8
- جامی، نورالدین عبدالرحمان (1378)، دیوان جامی ج 1 و 2، به تصحیح اعلا خان افصح زاده، تهران: میراث مکتوب.
9
- حسین قزوینی، نغمه؛ حسامی منصور (1397)، سیر تطور کشکول از منظر هانس روبرت یاوس. ماهنامه باغ نظر. دوره 15. ش62.
10
- حسین قزوینی، نغمه؛ حسامی منصور (1397)، بازسازی افق انتظار صراحی در عصر صفوی، نشریه هنرهای صناعی ایران، دوره 1، ش 2.
11
- حسین قزوینی، نغمه؛ حسامی منصور (1397)، بازسازی افق انتظار آثار هنری کاربردی ایران (به استناد متون ادب فارسی)، دوره سوم، ش اول .
12
- حزین لاهیجی، محمد علی بن ابیطالب (1362)، دیوان حزین لاهیجی، به تصحیح بیژن ترقی، تهران: کتابفروشی خیام.
13
- خجندی، کمال (1372)، دیوان کمال خجندی، به تصحیح احمد کرمی، تهران: ما.
14
- خواجوی کرمانی، محمود (1386)، سام نامه، به تصحیح میترا مهرآبادی، تهران: دنیای کتاب.
15
- خیام نیشابوری، غیاثالدین ابوالفتح عُمَر بن ابراهیم (1373)، رباعیات خیام، با تصحیح محمدعلی فروغی و قاسم غنی، تهران: ناهید.
16
- رجبی، محمدعلی (1384)، شاهکارهای هنر نگارگری ایران، تهران، موزه هنرهای معاصر تهران.
17
- ریما مکاریک ایرنا (1390)، دانشنامه نظریه های ادبی معاصر، مترجم مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: آگه.
18
- ساوجی، سلمان بن محمد (1389)، کلیات سلمان ساوجی، به تصحیح عباسعلی وفائی، تهران: سخن.
19
- سعدی، مصلح الدین (1385)، کلیات سعدی، به تصحیح محمدعلی فروغی، تهران: هرمس.
20
- سیدای نسفی، میرعابد (1382)، دیوان سیدای نسفی، با تصحیح و تعلیق حسن رهبری، تهران: الهدی.
21
- سیف فرغانی (1364)، دیوان سیف فرغانی، به تصحیح ذبیح الله صفا، تهران: فردوسی.
22
- صائب تبریزی محمد علی (1387)، دیوان صائب تبریزی، به کوشش محمد قهرمان، تهران: علمی و فرهنگی.
23
- فرهنگ جهانگیری (1351)، میر جمال الدین حسین بن فخرالدین حسن انجو شیرازی، عفیفی رحیم ، مشهد: دانشگاه مشهد.
24
- فرهنگ رشیدی (1337)، عبد الرشید بن عبدالغفور الحسینی المدنی التتوی، به تصحیح عباسی محمد ، تهران: بی نا.
25
- قوامی رازی، بدرالدین (1334)، دیوان قوامی رازی، به تصحیح و اهتمام میر جلال الدین حسینی ارموی، تهران: چاپخانه سپهر.
26
- کلیم کاشانی، ابوطالب (1336)، دیوان کلیم کاشانی، به تصحیح و مقدمه ح. پرتو بیضائی، تهران: کتابفروشی خیام.
27
- کمال الدین اصفهانی، ابوالفضل (1348)، دیوان کمال الدین اصفهانی، به اهتمام حسین بحرالعلومی ، تهران: کتابفروشی .
28
- گلی، احمد و اسدی، سمیه (1393)، نقش تصویر در تاویل متن، پژوهش های ادبی و بلاغی، سال دوم، ش 1.
29
- لغتنامه دهخدا (1372)، علی اکبر دهخدا، مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران: تهران.
30
- محمودی، مریم (1393)، تشبیه برجسته ترین ویژگی سبکی کلیله و دمنه، فنون ادبی، سال ششم، ش 2.
31
- مولوی، جلال الدین رومی (1376)، کلیات شمس تبریزی، به تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، تهران: امیرکبیر.
32
- واعظ کاشفی سبزواری، مولانا حسین (1350)، فتوت نامه سلطانی، به اهتمام محبوب محمد جعفر، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
33
- وحشی بافقی، کمال الدین (1392)، دیوان وحشی بافقی، با مقدمه سعید نفیسی، تهران: ثالث.
34
- Canby, Sheila (2014), The Shahnama of Shah Tahmasp: The Persian Book of Kings, New York : The Metropolitan Museum of Art.
35
- Cuddon .J.A (2013), a dictionary of Literary Terms and Literary Theory, Willy-Blackwell.
36
- Dalu, Jones & George, Michell (1976), The arts of Islam : Hayward Gallery, 8 April-4 July 1976, London : Arts Council of Great Britain.
37
- Jauss, Hans-Robert (1982), “Literary History as a Challenge to Literary Theory.” Critical Theory since 1965, .ED. Hazard Adams& Leroy Searle. Transl. Timothy Bathi. Tallahassee, Florida: University Press of Florida.
38
- Rafey. Habib (2005), A history of literary criticism: from Plato to the present, Malden:Blackwell.
39
- Trimble, Jennifer (2015). Article of Reception theory from book of The Oxford Handbook of Roman Sculpture, Oxford: Oxford University press.
40
- Wilkinson, Charles (1973), Nishapur: pottery of the early Islamic period, New York: Press of A.Colish, Inc.
41
ORIGINAL_ARTICLE
کارکردهای کمال الدین بهزاد با توجه به نگاره های وی در دوره تیموری بر اساس گفتمان روایی ژپ لینت ولت
هروایت هنری از جمله هنر نگارگری که توسط روایت گران آفریده می شوند، شامل مجموعه ای از گفته هایی است که در طی روایت به آن ها هویت داده می شود و صدایی از درون دنیای نگاره ها که متعلق به نگارگر است، آن ها را برای دنیای بیرون نقل می کنند. نگارگر برای انتقال ذهن هدفمند خود از بیرون و درون نگاره ها از انواع زاویه ی دید برای روایت داستان، برخورداری جسته است؛ همچنین با توجه به راویتگر بودن خود، در سیر روایت پردازی نقش هایی را عهده دارد که شامل: کارکردهای (بازنمایی، کنترلی و تفسیری) است. پژوهش حاضر، در پی پاسخ گویی به این پرسش هاست، نگارگر بر اساس گفتمان روایی ژپ لینت ولت از چه کارکردهای در نگاره های خود، درمواجهه با مخاطب برخوردار است؟ کدام کارکرد بر کارکردهای دیگر می چربد؟ تأثیرکارکرد غالب در نگارهها چگونه است؟ پژوهش حاضر با بررسی و مطالعات کتابخانهایی بین رشته ایی ادبیات و هنر باستانی به صورت توصیفی- تحلیلی انجام شده است برای پاسخ به پرسش های فوق با بررسی نگاره هایِ اثر کمال الدین بهزاد هراتی در دوره تیموریان، به این نتیجه می رسد در عمل روایت پردازی توسط نگارگر، کارکرد تفسیری بر کارکردهای دیگر غلبه دارد و دلیل آن را نیز می توان جنبه ی اخلاقی و تعلیمی بودن آن آثار دانست که بر ژانر محتوای تصویر، بسیار تأثیرگذار است و نگارگر از طریق کارکردها و مسئولیت های خود، مخاطب را به جنبهی اخلاقی و تعلیمی بودن نگاره ها سوق میدهد.
https://lir.ihcs.ac.ir/article_4808_2e45febbdd8718c5d63eb5d2b23fc199.pdf
2020-02-20
103
124
10.30465/lir.2020.4808
تیموریان
بهزاد
روایت
نگارگری
کارکردهای نگاره گر
چنور
سیدی
c.saidi@modares.ac.ir
1
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه باستان شناسی. دانشکدۀ علوم انسانی. دانشگاه تربیت مدرس. تهران. ایران.
LEAD_AUTHOR
حسن
کریمیان
hkarimi@ut.ac.ir
2
دانشیار گروه باستان شناسی. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه تهران. تهران. ایران.
AUTHOR
آدام، ژان میشل و فرانسواز رواز. (1383). تحلیل انواع داستان، ترجمهی آذین حسین زاده و کتایون شهپر راد، چاپ اول، تهران: قطره.
1
آذر، اسماعیل و همکاران. (1390). «بررسی کارکرد روایی دو حکایت از الهینامهی عطار بر اساس نظریهی گرمس و ژنت»، دو فصلنامهی جستارهای زبانی، د 5، ش 4، پیاپی 20، صص 17-43.
2
آژند، یعقوب. (1387). مکتب نگارگری هرات، چاپ اول، تهران: فرهنگستان هنر.
3
آسا برگر، آرتور. (1380). روایت در فرهنگ عامیانه، ترجمهی محمدرضا لیرای، چاپ اول، تهران: سروش.
4
اشرفی، م.م.(1382). بهزاد و شکل گیری مکتب مینیاتوری در بخار در قرن 16 میلادی، ترجمه نسترن زندی، تهران: وزرات فرهنگ
5
بلر، شیلا؛ بلوم، جاناتان. (1381). هنر و معماری اسلامی، ترجمه اردشیر اشراقی، تهران: سروش.
6
پوپ، آرتور. (1269). آشنایی با مینیاتوری های ایران، ترجمه حسین نیر، تهران.
7
پرینس، جرالد. (1391). روایت شناسی شکل و کارکرد روایت، ترجمهی محمد شهبا، چاپ اول، تهران: مینوی خرد.
8
تجویدی، اکبر. (1386). نقاشی ایران از آغاز تا سده دهم هجری، چاپ سوم، تهران.
9
داد، سیما. (1378). فرهنگ اصطلاحات ادبی، چاپ سوم، تهران: نشر مروارید.
10
ریمون کنان، شلومیت. 1378، روایت داستانی: بوطیقای معاصر، ترجمهی ابوالفضل حری، چاپ اول، تهران: نیلوفر.
11
شریف زاده، عبدالمجید. (1377). «تاریخ نگارگری ایران»، کتاب ماهنامه، صص 3-5. شهبا، محمد. (1389). «روایت و روایت گری»، دو فصلنامهی تخصصی دانشگاه هنر، شماره یک، صص 25 -32.
12
صفا، ذبیح الله.(1379). تاریخ ایران ، تصحیحی و تهیه فهرست محمد ترابی، جلد دوم، تهران: فردوس.
13
قاسمی پور، قدرت. (1388). «تحلیل ساختار روایت گیر و راوی با تکیهبر هفتپیکر»، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، دوره جدید، شماره 25، پیاپی 22، صص 182- 205.
14
کن بای، شیلا.(1381). نگارگری ایران، ترجمه مهناز شایسته فر، تهران: مؤسسه مطالعات هنر اسلامی.
15
کوهنل، ارنست؛ (1379). «اهمیت هنر نقاشی مینیاتوری مکتب هرات»، ترجمه سمیه اشتری، مجله هنر دینی، ش 3، صص 131- 138.
16
گوهرین، سیدصادق. (1367). شرح اصطلاحات تصوف، جلد اول، تهران زوار.
17
لوته، یاکوب. (1386). مقدمهای بر روایت در ادبیات و سینما، ترجمهی امید نیکفرجام، چاپ اول: تهران: مینوی خرد.
18
لینت ولت، ژپ.(1390). رسالهای در باب گونه شناسی روایت نقطهی دید، ترجمهی علی عباسی و نصرت حجازی، چاپ اول، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
19
محمدی، رامونا.(1389). تاریخ و سبک شناسی نگارگری و نقاشی ایران، چاپ اول، تهران: فارسی ایران.
20
مرید حیدری، شیما. (1381). «تجزیه و تحلیل در نگارگری قرن هشتم تا یازدهم هجری»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد هنر و معماری، واحد تهران مرکزی.
21
مشتاق فر، رحمان؛ سعید کریمی قره بابا. (1387). «روایت شناسی داستانهای کوتاه محمدعلی جمالزاده»، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تبریز، سال 51، شماره مسلسل 207، صص 135-.161
22
میرجعفر، حسین.(1380). «نقش تیموریان و حمایت آنان در شکوفایی فرهنگ و تمدن ایرانی»، مجله علوم انسانی دانشگاه سیستان و بلوچستان، ویژنامه تاریخ و علوم اجتماعی، 301-321.
23
Bahari, E. (1997). Bihzad Master of Persian Peinting. I.B. London: UK: Tauris Publishers.
24
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل شعرعارف قزوینی از دیدگاه نظریة زیباییشناسی انتقادی
مکتب فرانکفورت یکی از جنبشهای بسیار تأثیرگذار دهة سی و چهل در قرن بیستم است. از دستاوردهای مهم مکتب فرانکفورت، نظریة زیباییشناسیانتقادی است؛ دیدگاه این نظریه به هنر و بعد زیباشناختی آن، دیدگاهی انتقادی است. این نظریه در مخالفت با پوزیتیویسم که عمدتا در خدمت توصیف و تایید وضع موجود است، در پی به وجودآوردن وضع آرمانی و مطلوب تلاش میکند. انتقاد از وضع موجود، خودمختاری اثر هنری، منش ایدئولوژیک اثر هنری، اصل انقلابی بودن و حقیقت محتوایی اثر هنری از جمله اصولی هستند که هدفشان رهایی بشر از وضع نابهسامان موجود و رسیدن او به سعادت و وضع مطلوب است. در این جستار سعی شده است با استفاده از روش تحلیل محتوا و جمع آوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانهای به این پرسشها پاسخ داده شود که عارف در شعر و هنر خود همسو با اندیشوران نظریة زیباییشناسی تا چه اندازه رویکردی انتقادی داشته است؟ همچنین نشان دهد که رویکرد هنری عارف بر اساس دیدگاه مکتب فرانکفورت و نظریة زیباییشناسی انتقادی، بیشتر جنبه "ایجابی" دارد یا جنبة سلبی و نفیگرایانه؟ نتیجة این پژوهش نمایان میسازد که؛ هنر عارف متضمن ابعاد انتقادی و اعتراضی است و به معیارهای هنر اصیل از دیدگاه زیباییشناسیانتقادی، بسیار نزدیک میشود. او برای رسیدن به وضعیت آرمانی با نگرشی "سلبی" و نفیگرایانه وضع موجود جامعه خود را به بوته نقد و داوری میکشد. و این گونه به هنر خود "جنبة هشیاربخشی" و "خود مختاری"» میبخشد.
https://lir.ihcs.ac.ir/article_4399_629ead11456052a3fca3eaf75a93975f.pdf
2020-02-20
125
145
10.30465/lir.2019.4399
مکتب فرانکفورت
زیباییشناسیانتقادی
عارف قزوینی
وضع موجود
انتقاد
علی
طاهانسب
56tahataha@gmail.com
1
دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه شهید چمران اهواز.
LEAD_AUTHOR
آجودانی، ماشالله. (1382). یا مرگ یا تجدد، تهران: نشر اختران.
1
آدورنو، تئودور/جی، مارتین، اشیت، جیمز.(1384). مکتب فرانکفورت و جامعه شناسی معرفت. ترجمة جواد گنجی، تهران: انتشارات گام نو.
2
آرینپور، یحیی. (1387).از صبا تا نیما. جلد دوم. تهران: زواره.
3
اسلامی، شهرام، امیری، کاظم. ( 1374). نظریة زیباییشناسی تئودور آدورنو. مجلة بوطیقای نو. دوره 1 . شماره 1 . صص 10-21 .
4
احمدی، بابک. (1380). حقیقت و زیبایی. تهران: نشر مرکز.
5
احمدی، بابک. (1386). خاطرات ظلمت(دربارة سه اندیشگر مکتب فرانکفورت). تهران: نشر مرکز.
6
پین، مایکل. (1382). فرهنگ اندیشة انتقادی. ترجمة پیام یزدانجو، تهران: نشر مرکز.
7
پوینده، محمد جعفر. (1377). درآمدی بر جامعهشناسی ادبیات. تهران: نشر نقش جهان.
8
زرینکوب، عبدالحسین. (1374). آشنایی با نقد ادبی. تهران: انتشارات سخن.
9
سپانلو، محمد علی. (1369) . چهار شاعر آزادی. تهران: انتشارات نگاه.
10
شفیعیکدکنی، محمدرضا. (1387). ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت. تهران: انتشارات سخن.
11
عارف قزوینی، ابوالقاسم. (1389). دیوان عارف قزوینی. (به همراه اشعار چاپ نشده) به کوشش مهدی نور محمدی، تهران: انتشارات سخن.
12
کوسه، ایو. آبه، استفان. (1385). واژگان مکتب فرانکفورت. ترجمة افشین جهان دیده، تهران: نشر نی.
13
ناتل خانلری، پرویز. (1369). هفتاد سخن. تهران: انتشارات توس.
14
نوذری، حسنعلی.(1384). نظریه انتقادی مکتب فرانکفورت در علوم انسانی و اجتماعی. تهران، نشر آگاه.
15
مارکوزه، هربرت. (1350). انسان تک ساحتی. ترجمة محسن مؤیدی، تهران: نشر امیر کبیر.
16
. مارکوزه، هربرت. (1379) . بعد زیبا شناختی. ترجمة داریوش مهرجویی، تهران: نشر هرمس.
17
هال، لئولوونت. (1384).« جامعه شناسی ادبیات، نگاهی به گذشته»، مجلة جامعهشناسیایران. ترجمة محمد رضا شادرو، شمارة 21. صص 167-151.
18
یاحقی، محمد جعفر. (1374). چون سبوی تشنه. مشهد: جامی.
19
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل شخصیت در رمان جای خالی سلوچ بر اساس نظریۀ تکالیف سوگ «وردن»
در این پژوهش، به تحلیل و درونکاوی شخصیت، در رمان جای خالی سلوچ، براساس دیدگاه وردن در مورد مراحل و تکالیف سوگ و واکنشهای بههنجار در برابر ماتم با روش اسنادی پرداخته شده است. تحلیل شخصیتهای داستان، بر اساس این دیدگاه، نشان میدهد خانوادۀ سلوچ مانند مرگان، عباس و ابراو، ابتدا از طریق انکار معنی فقدان، فراموشی انتخابی، نفی روی دادن اتفاق مهم و داشتن تردید، واقعیت فقدان را نمیپذیرند تا درد رفتن سلوچ را بر خود آسان کنند که این امر، موجب ناهنجاریهایی در رفتار آنان میشود. در زمینۀ گذر از درد مصیبت، مرگان و عباس، درد مصیبت را انکار میکنند تا از خویش در برابر درد فقدان سلوچ محافظت کنند که این انکار، خود را به شکلی دیگر، یعنی رفتار نابههجار خشونت، نشان میدهد. در ادامه، نبودِ سلوچ را میپذیرند و همۀ آنان، با کسب مهارتهای جدید، با محیط بدون حضور شوهر/پدر انطباق مییابند. در پایان نیز با تغییر جای متوفی از نظر عاطفی، مانند عشق به فرزند و به دیگران، ازدواج کردن و عشق به کار، روزنی به سوی آینده و زندگی عادی میگشایند. از نظر احساسها، شناختها و رفتارها، شخصیتهای درگیر در سوگ، واکنشهای مختلفی مانند خشم، اندوه، گوشهگیری، جستوجو، توهم و بیقراری از خود نشان میدهند و سرانجام، با پشت سرگذاشتن همۀ این مراحل، احساسات و واکنشها، به زندگی معمولی باز میگردند. بر این اساس می-توان نتیجه گرفت که در این رمان، در کنار پرداختن به محیط اجتماعی، درون شخصیتهای مصیبتدیده نیز کاویده و حالتهای مختلف آنان بازنمایی شده است.
https://lir.ihcs.ac.ir/article_4401_0c65467a24bff4f67ea5c2ad4171acf1.pdf
2020-02-20
146
176
10.30465/lir.2019.4401
جای خالی سلوچ
نقد روانکاوی
تکالیف سوگ
شخصیت
فقدان واقعیت
ابراهیم
ظاهری عبدوند
zaheri@sku.ac.ir
1
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه شهرکرد . شهر کرد. ایران.
LEAD_AUTHOR
اسماعیل­پور، خلیل، بخشعلی­زاده مرادی، شهناز(1393)، «شدت واکنش­های سوگ ناشی از فوت خویشاوندان درجه یک»، مجله روانپژشکی و روانشناسی بالینی ایران، س20، ش4، صص 363-371.
1
پاینده، حسین (1397)، نظریه و نقد ادبی: درسنامه­ای میان رشته­ای، تهران: سمت.
2
پورقریب، بهزاد (1397)، «نقد فمنیستی بوم­گرای رمان جای خالی سلوچ»، ادبیات پارسی معاصر، س8، ش2،صص 1-18.
3
تادیه، ژان ایو (1377)، نقد ادبی در سده بیستم، ترجمه محمدرحیم احمدی، تهران: سوره.
4
تایسن، لوئیس(1387)، نظریه­های نقد ادبی معاصر، ترجمۀ مازیار حسین­زاده و فاطمه حسینی، تهران: نگاه امروز و
5
حکایت قلم نوین.
6
تسلیمی، علی(1395)، نقد ادبی: نظریه­های ادبی و کاربرد آنها در ادبیات فارسی، تهران: اختران.
7
تسلیمی، علی (1388)، گزاره­هایی در ادبیات معاصر ایران(داستان): پیشامدرن، مدرن، پسامدرن، تهران: کتاب آمه.
8
دولت­آبادی، محمود(1397)، جای خالی سلوچ، تهران: چشمه.
9
خداپناهی، محمدکریم(1396)، انگیزش و هیجان، تهران: سمت.
10
رحمانی، کیومرث و کمار، سوبهاش(1396)، «خشونت علیه زنان در رمان جای خالی سلوچ و رمان گودان»، پژوهش
11
ادبیات معاصر جهان، ش1، دوره 22، صص151-181.
12
رفیعی، مانی و همکاران (1397)، «شناخت فقدان­های تجربه شده در تاریخچۀ زندگی جوانان ساکن تهران: یک پژوهش
13
پدیدارشناختی»، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، س 10، ش 37، صص 63-98.
14
ریو، جان مارشال (1396)، انگیزش و هیجان، ترجمۀ یحی سید محمدی، تهران: ویرایش.
15
سلدن، رامان و ویدوسون، پیتر(1397)، راهنمای نظریۀ ادبی معاصر، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: بان.
16
سلیمانی، محسن(1391)، رمان چیست؟، تهران: سوره مهر.
17
سناپور، حسین(1383)، ده جستار داستان­نویسی، تهران: چشمه.
18
شایگان­فر، حمیدرضا(1384)، نقد ادبی: معرفی مکاتب نقد و تحلیل متونی از ادب فارسی، تهران: دستان.
19
شیری، قهرمان(1386)، مکتب­های داستان­نویسی در ایران، تهران: چشمه.
20
فرانکن، رابرت(1384)، انگیزش و هیجان، مترجمان حسن شمس­آبادی و همکاران، تهران: نشر نی.
21
کلانتری، مهرداد و همکاران (1394)، سوگ و داغدیدگی در کودکان و نوجوانان، تهران: کتاب ارجمند.
22
معتمدی، غلامحسین(1372)، انسان و مرگ: درآمدی بر مرگ­شناسی، تهران: مرکز.
23
موسوی، سمیرا و همکاران(1395)، «اثربخشیدرمانسوگبیمارگونبرنشانههایسوگبیمارگون: پژوهشموردی»،
24
پژوهش­های مشاوره، س15، ش 58، صص 131-155.
25
میرعابدینی، حسن(1386)، صدسال داستان­نویسی ایران، جلد سوم و چهارم، تهران: چشمه.
26
نصراصفهانی، محمدرضا و شمعی، میلاد (1386)، «تحلیل عنصر شخصیت در رمان جای خالی سلوچ اثر محمود دولت آبادی»، مجلۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان، س5، صص153-176.
27
وردن، ج. ویلیام(1377)، رنج و التیام در سوگواری و داغدیدگی، ترجمه محمد قائد، تهران: طرح نو.
28
ORIGINAL_ARTICLE
نگاهی به پارادایم قدسی در فلسفه ادبیات و هنر معاصر ایران
پارادایم به معنی سرمشقها و نمونههای حاکم بر ذهن و زبان دانشمندان در دورههای مختلف است و با اندکی تسامح، در علوم انسانی و هنر نیز نظامهای فکری غالب یا همان پارادایمها قابل شناسایی است. هنرمندان بسیاری خود را ذیل این نمونههای غالب میبینند و پیوندی عمیق با اندیشههای حاکم در زمان خود مییابند. در ایران از سالهای 1320 غالب هنرمندان و نویسندگان خود را وقف تبلیغ برای پارادایم حاکم؛ یعنی مارکسیسم کردهبودند و در دهه چهل، هنر مدرنِ خودارجاع «کانتی» بود که هنرمندان و نویسندگان متعددی را مجذوب خود ساخت. یک دهه بعد، تفکرات بومگرای اسلامی، که در ادامهی برخوردهای مختلف با سنت پدید آمده بود، زمینه را برای رشد زیباشناسی «قدسی» ایجاد کرد. به بیان دیگر روشنفکران و نواندیشان دینی با بهرهگیری از آرای فلاسفه غرب و سنتهای مذهبی، نوع جدیدی از فلسفهی هنر و ادبیات را در ایران پی نهادند. این نواندیشان که افرادی چون علی شریعتی، مرتضی مطهری، عبدالکریم سروش، داوری اردکانی و دیگران بودند، گرچه در موارد متعددی اختلاف نظر داشته و دارند، در زیباشناسی به حضور یک «امر قدسی» در هنر اسلامی باور دارند. بنابراین، باورمندی به امرقدسی در کنار شرایط اجتماعی و سیاسی ، به خصوص پس از انقلاب اسلامی، زمینه را برای رشد هنر اسلامی- انقلابی فراهم ساخته است.
https://lir.ihcs.ac.ir/article_4780_4f284a3f6379452921255b0b5c8a1daf.pdf
2020-02-20
177
206
10.30465/lir.2020.4780
پارادایم
امرقدسی
فلسفه هنر
فلسفه ادبیات
هنر اسلامی
یاسر
فراشاهی نژاد
yaserfarashahi@gmail.com
1
پژوهشگر پسادکتری گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده علوم انسانی. دانشگاه تربیت -مدرس. تهران. ایران.
LEAD_AUTHOR
آل احمد، جلال(1386) غرب­زدگی، چاپ سوم، تهران: مجید.
1
احمدی، بابک(1393) کار روشنفکری، چاپ ششم، تهران: مرکز.
2
اقبال لاهوری، محمد(بیتا) احیای فکر دینی در اسلام، ترجمه احمد آرام، بی­جا: رسالت قلم.
3
توکلی­طرقی، محمد( 1395) تجددبومی و بازاندیشی تاریخ، ویراست دوم، تورنتو: کتاب ایران­نامه.
4
توکلی­طرقی، محمد( بیتا) «تجدد اختراعی، تمدن عاریتی و انقلاب روحانی»، ایران نامه، سال بیستم، صص 195-235.
5
توکلی­طرقی، محمد(بیتا) «تجدد روزمره و آمپول تدین» ایران نامه، سال بیست و چهارم، صص 421-458 .
6
خجسته، فرامرز،فراشاهی نژاد، یاسر و پویان، مجید « تفسیری هگلی از نخستین مانیفست­های درباره داستان و رمان» پژوهش زبان و ادب فارسی، شماره چهل و سوم، صص 1-26.
7
خجسته،فرامرز،فراشاهی­نژاد،یاسرو صدیقی،مصطفی(1395) «جستاری در بنیان­های فکری نظریه ادبی هوشنگ گلشیری»ادبیات پارسی معاصر، سال ششم، شماره دوم، صص27-47 .
8
خجسته،فرامرز،صدیقی، مصطفی و فراشاهی­نژاد، یاسر(1395) «تقابل کانتی- هگلی در نقد و نظریه های داستان و رمان در ایران» نقد و نظریه ادبی، سال اول، دوره دوم، شماره 2، صص 31-56 .
9
خمینی، روح­الله(بی­تا) کشف­الاسرار، بی­جا، بی­نا.
10
داوری­اردکانی، رضا(1350) شاعران در زمانه عسرت، تهران: نیل.
11
داوری­اردکانی، رضا(1393) هیدگر و گشایش راه تفکر آینده، تهران: نقش جهان.
12
رئیس­دانا، فریبرز(1386) گفت آمدهایی در ادبیات، تهران: نگاه.
13
سروش، عبدالکریم(1367) تمثیل در شعر مولانا و گفتگویی پیرامون هنر، تهران: برگ.
14
سروش، عبدالکریم(1385) از شریعتی، چاپ دوم، موسسه فرهنگی صراط.
15
سروش، عبدالکریم(1386) قبض و بسط تئوریک شریعت؛ نظریه کامل معرفت دینی، چاپ نهم، تهران: صراط.
16
شریعتی، علی(1391) هنر، چاپ سیزدهم، تهران: چاپخش.
17
صابرپور، زینب و شادلو، داوود(1394) «جریان دینی در رمان دینی پس از انقلاب»، فصل­نامه پژوهش­های زبان و ادبیات فارسی، شماره سی و هفتم، صص179-250 .
18
طباطبائی، محمدحسین( بیتا) اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج1، مقدمه و پاورقی مرتضی مطهری، تهران: صدرا.
19
فراشاهی­نژاد، یاسر(1398) نظریه­های رمان در ایران، تهران: پایا.
20
فراشاهی­نژاد، یاسر«جستاری در مبانی فکری نظریه ادبی حزب توده»(1398) ایران­نامگ، سال 4، شماره 1، صص 85-109.
21
فردید، سیداحمد(1393) دیدار فرهی و فتوحات آخرالزمان، به کوشش محمد مددپور تهران: چاپ و نشر نظر.
22
فی، برایان(1390) پارادایم­شناسی علوم انسانی، ترجمه مرتضی مردیها، چاپ سوم، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
23
کوهن، تامس(1369) ساختار انقلاب های علمی، ترجمه احمد آرام، تهران: سروش.
24
لامارک، پیتر(1396) فلسفه ادبیات، ترجمه میثم محمدامینی، تهران: نشر نو.
25
مددپور، محمد(1372) تجلی حقیقت در ساحت هنر، تهران: برگ.
26
مددپور، محمد(1388) دین و سینما، چاپ دوم، تهران: سوره مهر.
27
مطهری، مرتضی(1369) تماشاگه راز، چاپ هفتم، تهران: صدرا.
28
مطهری، مرتضی(1395) تحریفات در واقعه تاریخی کربلا، چاپ پنجم، تهران: صدرا.
29
مکارم شیرازی، ناصر(1348) اسرار عقب­ماندگی شرق، تهران: بعثت.
30
نبوی، نگین(1397) روشنفکران و دولت در ایران، ترجمه حسن فشارکی، تهران: شیرازه.
31
نجف­آبادی، صالح( 1349) شهید جاوید، بی­جا، بی­نا.
32
نصر، سیدحسین(1387) جوان مسلمان و دنیای متجدد، ترجمه دکتر مرتضی اسعدی، چاپ هفتم، تهران: طرح­نو.
33
نصر، سیدحسین(1396) دین و نظم طبیعت، ترجمه انشاالله رحمتی، چاپ ششم، تهران: نی.
34
نصر، سیدحسین(1396) معرفت و امرقدسی، ترجمه فرزاد حاجی میرزایی، تهران: فرزان.
35
Abrahamian, Ervand,( 2004) The Islamic left, Reformers and Revolutionaries ,NewYork, Routlege
36
Hashemi,S.Ahmad (2016) freedom as a remedy for decline, Iran nameh , volume 30 , number 4
37
Rezaei Yazdi, Hamid(2019)Persian literature and modernity , NewYork , Routleg
38
Tavakoli- Targhi,Mohamad(2001 ) Refashioning Iran, New York, Palgrave
39
ORIGINAL_ARTICLE
نگاهی به شخصیتهای رمان کلیدر دولت آبادی براساس مفاهیم احساس کهتری، جبران و برتری جویی در نظریه آدلر
منتقدین ادبی با بهره گیری از علم روان شناسی و تحلیل شخصیت و رویدادهای داستان، زوایای پنهان متن را آشکار می نمایند. یکی از اهداف نقد روان کاوانه بررسی و تحلیل شخصیت ها و وقایع پیوسته در متن است. هدف این مطالعه بررسی عقده حقارت، نمودهای برتری جویی و شیوه های جبران عقده حقارت در شخصیتهای اصلی داستان است. رمان های بلند و هنری، با توجه به پرداختن به وجه های مختلف شخصیت و رویدادهای متنوع پیرامون آن، جایگاه خوبی برای بروز و ظهور نقد روان شناختی هستند؛ از این رو رمان بلند و درخشان کلیدر، به قلم محمود دولت آبادی به دلیل پرداختن به وجوه مختلف شخصیتهای متعدد داستان ، متن خوبی برای این بررسی است. یافته های این مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده؛ حاکی از این است که نیروی برانگیزنـده و محرک رفتـارهـای گل محمد حس برتری جویی او و تلاش برای غلبـه بر احسـاس کهتری بود که عمال حکومتی بر وی روا داشتند. رفتار وی در پایان داستان بیانگر رسیدن به یکپارچگی و انسجام نقش وی و وسیله ای برای بروز جنبه های برتر و متعالی شخصیت وی می باشد. سایر شخصیتهای داستان نیز مانند ستار، بیگ محمد و خان عمو نیز با غلبه بر احساس حقارت به مراتبی از حس برتری جویی رسیده بودند اما برخی دیگر مانند قدیر، نادعلی، از احساس کهتری به ورطه عقده حقارت غلطیدند.
https://lir.ihcs.ac.ir/article_4500_1c8981962fad78d818de7d9d93028e58.pdf
2020-02-20
207
229
10.30465/lir.2020.4500
ادبیات داستانی
آدلر
برتری جویی
کلیدر
عقده حقارت
طاهره
گلستانی بخت
tahereh.golestani@yahoo.com
1
استادیار گروه روان شناسی دانشگاه پیام نور. مرکز پاکدشت. تهران. ایران.
AUTHOR
مریم
زمانی(الله داد)
mzamani.poem@gmail.com
2
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور. مرکز پاکدشت. تهران. ایران.
LEAD_AUTHOR
سامان
رحمانی فرشباف
s.rahmani67@yahoo.com
3
کارشناسی ارشد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور. مرکز پاکدشت. تهران. ایران.
AUTHOR
افخمی عقدا، رضا؛ فاطمه جمشیدی؛ جمشید قاسمی.( 1395). «واکاوی احساس کهتری در شخصیّت «عنتر ة بن شّداد» از رهگذر سرودههایش». مجله زبان و ادبیات عربی (مجله ادبیات و علوم انسانی سابق) شماره چهاردهم.
1
اسحاقیان، جواد (1383). کلیدر، رمان حماسه و عشق. تهران: گل آذین.
2
دولت آبادی، محمود(1387). کلیدر. تهران: فرهنگ معاصر.
3
ژف، مه رو(1386). تحلیل هشت داستان کوتاه معاصر فارسی با رویکرد روانکاوانه. تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
4
سیدان، مریم. (1386). «نقدی روانشناختی بر شازده احتجاب گلشیری». مجله دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه قم، سال اوّل، شماره سوم.
5
شمیسا، سیروس(1388). نقد ادبی. تهران: میترا.
6
شیری، قهرمان.(1387). «دلالت های ضمنی در کتاب جای خالی سلوچ و کلیدر دولت آبادی». زبان و ادبیات فارسی، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، سال 51، شماره مسلسل 207
7
شولتز، دوان پی؛ سیدنی الن شولتز. (1398). نظریههای شخصیت. ترجمۀ یحیی سیدمحمدی. ویراست دهم. تهران. نشر.
8
شولتز، دوان پی؛ سیدنی الن شولتز. (1395). تاریخ روانشناسی نوین. جلد دوم. ترجمه علی اکبر سیف دیگران. تهران: نشر.
9
قبادی،حسینعلی؛ مجید هوشنگی.(1388). «نقد و بررسی روانکاوانة شخصیت زال از نگاه آلفرد آدلر». فصلنامه نقد ادبی، سال دوم. پاییز.
10
کریمی پناه، ملیحه؛ ابوالقاسم رادفر(1391). «بررسی و تحلیل موضوعات وصفی کلیدر»، ادبیات پارسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال دوم، شمارة اول.
11
گنجی، حمزه (1385). روانشناسی عمومی. تهران: ساوالان.
12
ناصحی، عباسعلی؛ فیروزه رئیسی.(1386). «مروری بر نظریات آدلر». تازههای علوم شناختی، سال 9 ، شماره 1، صص55-65.
13
یوسف قنبری، فرزانه؛ فرحناز حسینی پناه. (1391). «مارال کلیدر و کهن الگوی زن ایرانی». اندیشههای ادبی، سال 4، شماره 11، صص63- 88.
14
Hasper, J. (2013). Management of inferior feelings and addictive behaviors. Available at: www.alfredadler.edu/.../ Hasper%20MP%202013
15
ORIGINAL_ARTICLE
بازنمایی فرهنگ شفاهی تهران قدیم در «بوف کور» صادق هدایت
بخشی از فضای مناقشهبرانگیز و تأویلپذیر بوف کور را میتوان در تصاویری بازجست که به فرهنگ شفاهی تهران سدهی سیزدهم اشاره دارد. به مردمانی قصهپرداز که اینک خود بخشی از قصهها شدهاند. حکایات بازمانده از این مردمان به اندازهای به شخصیتها و حوادث بوف کور نزدیک است که این گمان را ایجاد میکند: «شاید هدایت در نوشتن بوف کور از آنها بهره جسته باشد.» این تصاویر را به طور خلاصه میتوان در موضوعات زیر دستهبندی کرد: جغد ساعت،حکیمباشی یا قلمدانساز انبار ارگ،بیبیخانم و حکیمباشی،سرنوشت یک بیمار در حال احتضار، سمساری حسین گدا و شرابخانهی اعتضادالسلطنه، مهدیعلیخان مردی از بنارس، کلیسای طاطاووس، تصنیف رایج «حالا نخوریم کی خوریم؟»،وکلای بقال و چقال مجلس، جوانمرد قصاب، آبگوشت آدم، محاکمهی محمدباقر گلپایگانی،آببازی روز سیزده و عمارت سرخهحصار. بازخوانی این عناصر میتواند بوف کور را به یک اثر اتوبیوگرافیک تاریخی با محوریت تهران صفوی ـ قاجاری نزدیک کند. این پژوهش در نظر دارد با تکیه بر مطالعات تطبیقی به روش کتابخانهای به این پرسش پاسخ گوید که سهم بوف کور از این تصاویر، حکایات و فرهنگ شفاهی تا چه اندازه است؟ و آیا ایماژهای دگرگونهی بوف کور تباری داستانی دارند یا پاره نقوشی از گلیم تکهتکهشدهی تهران هستند که در این اثر فرصت تجلی یافتهاند؟ نویسنده معتقد است که با انگارههای مردمشناسی که نزد هدایت به امانت سپرده شده، بعید نیست که ساختار بوف کور بر پایهی بخشی از این انگارهها پیریزی شده باشد؛ تهرانی که هدایت در آن زیسته و بدون شک با فرهنگ شفاهی مردمان آن آشنایی داشته است.
https://lir.ihcs.ac.ir/article_4752_a3aa93a6eb62e4887339985053c5fdc7.pdf
2020-02-20
230
252
10.30465/lir.2020.4752
بوف کور
شخصیتپردازی
روایت تاریخی
تهران
صفوی
قاجاری
سیامک
نادری
siamakn@yahoo.com
1
کارشناسی ارشد گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکدۀ حقوق و علوم انسانی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، شیراز، ایران
LEAD_AUTHOR
بامداد، مهدی (1350)، تاریخ رجال ایران، تهران: زوار.
1
بهارلوئیان، شهرام و فتحالله اسماعیلی(1379)، شناختنامة صادق هدایت. تهران: قطره.
2
حسنلی، کاووس و نادری، سیامک (1396)، «بازیابی عنصر مکان در بوف کور صادق هدایت بر پایهی جغرافیای تاریخی ری و تهران»، مجلهی علمی ـ پژوهشی نقد ادبی دانشگاه تربیت مدرس، س 10، ش 37، بهار، صص: 163 ـ 185.
3
شهری، جعفر (1369)، تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم زندگی، کسب و کار، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
4
شهری، جعفر (1370)، طهران قدیم، تهران: معین.
5
کریمان، حسین (1345)، ری باستان، تهران: سلسلهانتشارات انجمن آثار ملی.
6
نجمی، ناصر (1367)، طهران عهد ناصری، تهران: عطار.
7
نوربخش، مسعود (1381)، تهران به روایت تاریخ، تهران: علمی.
8
وثوقی، محمدباقر (1381)، «میرزامهدیعلیخان بهادر، جنگ و خلیج فارس»، پژوهشنامهی علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی، ش 34، صص: 189 ـ 177.
9
ویکی پدیا ـ دانشنامهی آزاد (2016)، «جوانمرد قصاب»، به روز رسانی: 7 اکتبر 2016،.www.fa.wikipedia.org
10
هدایت، صادق (1356)، بوفکور، الف، تهران: جاویدان.
11
________ (1356)، حاجی آقا، ب، تهران: جاویدان.
12
هدایت، مخبرالسلطنه (مهدیقلیخان) (1344)، خاطرات و خطرات، تهران: زوار.
13
ORIGINAL_ARTICLE
بازآفرینی و بازخوانی شخصیتهای تاریخی در شعر نازک الملائکه و طاهره صفارزاده
حوادث و شخصیتهای تاریخی یکی از پربارترین منابع الهام بخش هنر معاصر است. در این میان، نگاه شعر معاصر به واسطهی پیوند محکمی که با تجربهی بشری دارد، به تاریخ حوادث و شخصیت-های تاریخی دگرگون گشته است. شاعران معاصر با پشت سر گذاشتن دوره اشعار مناسبتی، به مرحلهی نوین بازخوانی و بازآفرینی تاریخ وارد شدهاند. از سویی، با توجه به جهانی شدن تجربة شعری، میتوان رویکردهای مشابهی را در میان ادبیات ملل گوناگون مشاهده نمود. بازخوانی و بازآفرینی میراث تاریخی یکی از همینرویکردها است که در شعر معاصر عربی و فارسی به وجود آمده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با رویکرد میانرشتهای به تحلیل شخصیت-های تاریخی به کاررفته در اشعار دو شاعر معاصر فارسی و عربی یعنی نازک الملائکه و طاهره صفارزاده پرداخته است. در این پژوهش طبقدو مرحلهی فراخوانی شخصیت، یعنی مرحلهی بازخوانی و بازآفرینی که به عنوان روش تعامل شاعران با شخصیت میراثی شناخته میشود، اشعار این دو شاعر دستهبندی شده، ملیت شخصیتها و بسامد آن مشخص گردیده و هر یک از آنها مورد تحلیل قرار گرفته است. همچنین در مرحلهی دوم شیوهی به کارگیری شخصیت یعنی بازآفرینی، عامل به کارگیری، هدف و نیز موضع شاعر در کاربرد شخصیت نیز معین میگردد. یافتههای این پژوهش نشان دهندهی این است که هر دو شاعر از شخصیتهای تاریخی در شعر خود بهرهبردهاند و شخصیتهایشان در دو مرحلهیمذکور به کار رفته است. با این تفاوت که تعداد بازآفرینی و بازخوانی شخصیتهای تاریخی در شعر صفارزاده بیشتر از نازک الملائکه است.
https://lir.ihcs.ac.ir/article_4760_e171b9dcbf4aa61070dec4b6f3cd0c3d.pdf
2020-02-20
253
291
10.30465/lir.2020.4760
شعر معاصر عربی
شعر معاصر فارسی
شخصیتهای تاریخی
بازخوانی
بازآفرینی
معصومه
نعمتی قزوینی
m.n136089@yahoo.com
1
استادیار پژوهشکدۀ ادبیات. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. تهران. ایران
AUTHOR
لیلا
جدیدی
l.jadidi89@gmail.com
2
کارشناسی ارشد پژوهشکدۀ ادبیات. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. تهران. ایران.
LEAD_AUTHOR
آل طعمه، سلمان هادی (2002). رواد الشعر الحرّ فی العراق، ط 1، بیروت: دارالبلاغة.
1
ابن­حیّان، ابومروان حیان­بن خلف (2006). السفر السادس، شرح صلاح­الدین هواری، ج6، بیروت: مکتبة العصریة.
2
اسلامی، سهراب و یونس فرهمند (1396). «مناسبات سیاسی و نظامی بربرها با خلفای اموی اندلس» مجله مطالعات تاریخ اسلام، سال 9، ش 32، بهار 1396. صص 33-52.
3
بحرالعلوم، محمد علی (1358). اصحاب رسول اکرم(ص).ترجمه­ی محمد علی امینی. بی­جا: انتشارات حکمت.
4
بیگدلی، علی (1368). تاریخ سیاسی-اقتصادی عراق. تهران: میراث ملل.
5
پیشوایی، مهدی (1390). سیره­ی پیشوایان (نگرشی بر زندگانی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی امامان معصوم. با مقدمه­ی آیت الله العظمی سبحانی. چ24. قم: مؤسسه امام صادق.
6
ثمینی، نغمه (1379). عشق و شعبده (پژوهشی­درهزارویکشب). تهران: نشر مرکز.
7
خلیل جحا، میشال (2003). الشعر العربی الحدیث من أحمد شوقی إلی محمود درویش. چ2. بیروت: دارالعودة.
8
جمعی از نویسندگان (1387). فرهنگ­نامه­ نام­آوران (معرفی 1000 نام­آور در حوزه­های ادبیات، فلسفه، هنر، تاریخ و...). تهران: نشر طلایی.
9
رفیعی، علی محمد (1386). بیدارگری در علم و هنر (شناخت­نامه طاهره صفارزاده).ج1. تهران: هنر بیداری.
10
سعیدیان، عبدالحسین (1386).دائرةالمعارف بزرگ نو. ج3 و ج5 و ج9. تهران: علم و زندگی.
11
شیمل، آن ماری (1386). در قلمروی خانان مغول، ترجمه: فرامرز نجد سمیعی، تهران: امیرکبیر، چاپ اول.
12
طوسى، محمد بن حسن (بی­تا).التبیان فى تفسیر القرآن، ج10، بیروت: داراحیاء التراث العربى.
13
عرفات­ ضاوی، احمد (1384). کارکرد سنت در شعر معاصر عرب (بدرشاکر السیاب، خلیل حاوی، نازک الملائکه، عبد الوهاب البیاتی، آدونیس، صلاح عبد الصبور). ترجمه­ی سیدحسین سیّدی. مشهد: دانشگاه فردوسی.
14
عشری­زاید، علی (1997).استدعاءالشخصیاتالتراثیةفیالشعرالعربیالمعاصر. قاهرة:دارالفکرالعربی.
15
فاخوری، حنا (1387). تاریخالأدبالعربی. چ5. تهران: توس.
16
لاریجانی، محمد (1380). داستان پیامبران در تورات، تلمود، انجیل و قرآن و بازتاب آن در ادبیات فارسی. تهران: اطلاعات.
17
مجلسی (1376). تاریخ چهارده معصوم (جلاءالعیون). چ5. قم: انتشارات سرور.
18
محدثی، جواد (1386). فرهنگ عاشورا. چ11. قم: نشر معروف.
19
مطلوب، أحمد (1426). «ألفلیلةولیلة». مجلةمجمععلمیعراقی. ش 117. صص 23-58.
20
ملائکة، نازک (2008). دیواننازکالملائکه. ج1و2. بیروت: دارالعودة.
21
......................... (1998). یُغَیِّرألوانهالبحرُ.قاهره: آفاقالکتابة.
22
ندی، طه (1387). ادبیات تطبیقی. ترجمه­ی هادی نظری منظم. چ2. تهران: 1387.
23
نعمتی قزوینی، معصومه و طاهره ایشانی (1392). «بررسی سنجشی مضامین سیاسی اشعار سپیده کاشانی و نازک الملائکه». ادبیات پارسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال 3. ش3. صص 125-152.
24
یاحقی، محمدجعفر (1386). فرهنگ اساطیر و داستان­واره­ها در ادبیات فارسی. تهران: فرهنگ معاصر.
25
www.isaar.ir/doc/news/fa/115326
26
wikipedia.org
27