پژوهشهای میان رشته ای ادبی
سودابه صفری سنجانی؛ بهمن نامور مطلق
چکیده
روایت «سبزه‌قبا» یکی از افسانه‌های عامیانه‌‌ی مشهور سنجان است. چگونگی خط سیر قهرمان در سفر اسطوره‌ای سبزه‌قبا بر اساس الگوی تک اسطوره‌‌ی سفر قهرمان کمپبل و هم‌چنین شناسایی سوق دهنده‌ی روانی قهرمان داستان بر اساس نظریه‌ی T.A ، مسئله‌ی اصلی این پژوهش است. هدف این پژوهش شناخت کهن الگوی سفر قهرمان در داستان اسطوره‌ای «سبزه‌قبا»، ...
بیشتر
روایت «سبزه‌قبا» یکی از افسانه‌های عامیانه‌‌ی مشهور سنجان است. چگونگی خط سیر قهرمان در سفر اسطوره‌ای سبزه‌قبا بر اساس الگوی تک اسطوره‌‌ی سفر قهرمان کمپبل و هم‌چنین شناسایی سوق دهنده‌ی روانی قهرمان داستان بر اساس نظریه‌ی T.A ، مسئله‌ی اصلی این پژوهش است. هدف این پژوهش شناخت کهن الگوی سفر قهرمان در داستان اسطوره‌ای «سبزه‌قبا»، مطالعه‌ی ضمیر ناخودآگاهِ جامعه‌ی مخاطبان داستان و پی بردن به انگیزه‌ی روایتی داستان فوق است. این نوشتار با رویکرد اسطوره‌شناسی و روان‌شناسی به تحلیل داستان سبزه‌قبا می‌پردازد. روش انجام این پژوهش، توصیفیِ تحلیل محتوا و جمع آوری اطلاعات به صورت میدانی و کتابخانه‌ای است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که تمام مراحل الگوی کمپبل به جز چهار مؤلفه‌ی آخرِ مرحله‌ی بازگشت در داستان سبزه‌قبا وجود دارد. به علاوه این پژوهش گواهِ وجود تعامل بین انگیزه‌های روانی-اخلاقی و روایی در شکل‌گیری داستان نمادین سبزه‌قبا است. هم‌چنین نتیجه‌ی این تحقیق نشان می‌دهد که طی کردن رشد شخصیتی، به عنوان یک کهن الگو در ضمیر ناخودآگاه جمعی در انسان، ارزشی فرامنطقه‌ای محسوب می‌شود به علاوه این پژوهش نتیجه می‌گیرد که نظریه‌ی سوق دهنده (رانه)های اریک برن در قسمت آزمون‌ها‌ی نظریه‌ی سفر قهرمان کمپبل به خوبی بازتاب یافته است و وجود سوق دهندههای مذکور را در این افسانه‌ی ایرانی ثابت می‌کند.
