علیرضا حسینی؛ فاطمه زمانی؛ لیلا صحرائیان
چکیده
دیوان بحتری مشتمل بر قصاید وصفی و مدحی فراوانی است که به اشکال گوناگون تاریخ، فرهنگ و هنر ایرانی را بازآفرینی می‌کند و به فراخور مضمون و بافت کلام پادشاهان بزرگ، آلات موسیقی، معماری، لباسها و اسامی شهرهای ایرانی و غیره بازنمایی کرده‌است. لذا مطالعه و بررسی چگونگی و چرایی تأثیرپذیری بحتری از فرهنگ و تمدن ایرانی از اهمیت بسزایی برخوردار ...
بیشتر
دیوان بحتری مشتمل بر قصاید وصفی و مدحی فراوانی است که به اشکال گوناگون تاریخ، فرهنگ و هنر ایرانی را بازآفرینی می‌کند و به فراخور مضمون و بافت کلام پادشاهان بزرگ، آلات موسیقی، معماری، لباسها و اسامی شهرهای ایرانی و غیره بازنمایی کرده‌است. لذا مطالعه و بررسی چگونگی و چرایی تأثیرپذیری بحتری از فرهنگ و تمدن ایرانی از اهمیت بسزایی برخوردار است. در پژوهش حاضر از رویکرد بینامتنیت که با خوانشی تفسیری تأثیر و تأثر متون از یکدیگر را واکاوی می‌کند به مطالعه دیوان بحتری پرداخته‌شده است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای منابع کتابخانه‌ای است. بدین ترتیب که ابتدا دیوان بحتری مورد مطالعه قرار گرفته است و شواهد تأثیر پذیری او از فرهنگ و تمدن ایرانی استخراج شده است. سپس بر اساس نظریه باختین و مایکل ریفاتر تحلیل شده است. مهمترین پرسش این تحقیق بررسی اَشکال تأثیر پذیری بحتری از تمدن ایرانی است. نتیجه این بررسی حاکی از آن است که بحتری با ذکر جغرافیای سرزمین ایران و به نیکی یاد کردن از شهرهای آن در اشعار خود، برای خوشامد ممدوحان ایرانی خویش از جغرافیای ایران به نیکی یاد کرده است. همچنین وی با همانندپنداری ممدوحان خود به شاهان و وزیران ایرانی، منظومه‌ای توصیفی از سلاطین ایرانی با معنابن قدرت و سلطنت تشکیل می‌دهد و بر شجاعت و دلاوری فرماندهان ایرانی تأکید می‌کند. همچنین شاعر در ضمن توجه به انواع هنر ایرانی همانند موسیقی، معماری رمز ماندگاری سروری ممدوحانش بر ایرانیان را در اهتمام آنان در حفظ و احیاء آیین و رسوم ایرانی می داند
معصومه نعمتی قزوینی؛ لیلا جدیدی
چکیده
حوادث و شخصیت‌های تاریخی یکی از پربارترین منابع الهام بخش هنر معاصر است. در این میان، نگاه شعر معاصر به واسطه‌ی پیوند محکمی که با تجربه‌ی بشری دارد، به تاریخ حوادث و شخصیت-های تاریخی دگرگون گشته است. شاعران معاصر با پشت سر گذاشتن دوره اشعار مناسبتی، به مرحله‌ی نوین بازخوانی و بازآفرینی تاریخ وارد شده‌اند. از سویی، با توجه به جهانی ...
بیشتر
حوادث و شخصیت‌های تاریخی یکی از پربارترین منابع الهام بخش هنر معاصر است. در این میان، نگاه شعر معاصر به واسطه‌ی پیوند محکمی که با تجربه‌ی بشری دارد، به تاریخ حوادث و شخصیت-های تاریخی دگرگون گشته است. شاعران معاصر با پشت سر گذاشتن دوره اشعار مناسبتی، به مرحله‌ی نوین بازخوانی و بازآفرینی تاریخ وارد شده‌اند. از سویی، با توجه به جهانی شدن تجربة شعری، می‌توان رویکرد‌های مشابهی را در میان ادبیات ملل گوناگون مشاهده نمود. بازخوانی و بازآفرینی میراث تاریخی یکی از همین‌رویکردها است که در شعر معاصر عربی و فارسی به وجود آمده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با رویکرد میان‌رشته‌ای به تحلیل شخصیت-های تاریخی به کاررفته در اشعار دو شاعر معاصر فارسی و عربی یعنی نازک الملائکه و طاهره صفارزاده پرداخته است. در این پژوهش طبقدو مرحله‌ی فراخوانی شخصیت، یعنی مرحله‌ی بازخوانی و بازآفرینی که به عنوان روش تعامل شاعران با شخصیت میراثی شناخته می‌شود، اشعار این دو شاعر دسته‌بندی شده، ملیت شخصیت‌ها و بسامد آن مشخص گردیده و هر یک از آن‌ها مورد تحلیل قرار گرفته است. همچنین در مرحله‌ی دوم شیوه‌ی به کارگیری شخصیت یعنی بازآفرینی، عامل به کارگیری، هدف و نیز موضع شاعر در کاربرد شخصیت نیز معین می‌گردد. یافته‌های این پژوهش نشان دهنده‌ی این است که هر دو شاعر از شخصیت‌های تاریخی در شعر خود بهره‌برد‌ه‌اند و شخصیت‌هایشان در دو مرحله‌یمذکور به کار رفته است. با این تفاوت که تعداد بازآفرینی و بازخوانی شخصیت‌های تاریخی در شعر صفارزاده بیشتر از نازک الملائکه است.
